QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
ZOMAKS®
ZOMAX®
Preparatning savdo nomi: Zomaks®
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): azitromisin
Tarkibi:
1 tabletka quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: azitromisin (digidrati ko‘rinishida) 500 mg,
yordamchi moddalar: povidon, natriy lauril sulfati, mikrokristal sellyuloza, natriy kroskarmelloza, aerosil, magniy stearati, Opadry White bo‘yovchi.
Ta‘rifi: oq, oval shaklli, bir tomoni riskali, qobiq bilan qoplangan tabletkalar. Riskali tomonining yarimida “N” va ikkinchi yarmida “91” gravirovkasi bo‘lgan tabletkalar.
Farmakoterapevtik guruhi: Antibiotiklar (makrolidlar guruhi).
ATX kodi: J01FA10.
Farmakologik xususiyatlari
Zomaks® makrolid antibiotiklarining kichik guruhi azalidlar vakilidir, keng antibakterial ta‘sir doirasiga ega. Ribosomalarning 50S – subbirligi bilan bog‘lanib mikrob xujjayrasida oqsil sintezini bostiradi.
Zomaks® bir qator mikroorganizmlarga nisbatan faol:
Eritromisin–rezistent grammusbat shtammlarda azitromisinga kesishgan chidamlilik aniqlangan. Enterococcus faecalis ning ko‘pchilik shtammlari va metisillin–rezistent stafilokokklar azitromisinga chidamli.
Zomaks® eritromisinga chidamli grammusbat bakteriyalarga nisbatan nofaol.
Farmakokinetikasi
Ichga qabul qilinganidan keyin tez va to‘liq so‘riladi. Ovqat qabul qilish so‘rilish darajasini (50% gacha) va tezligini ishonchli pasaytiradi va shuning uchun azitromisinni ovqat qabul qilishdan bir soat oldin yoki 2 soat keyin qabul qilish kerak. Plazmadagi maksimal konsentrasiyasiga erishish vaqti – 2-3 soatni tashkil qiladi.
Taqsimlanishi to‘qimalarga kirish darajasi yuqoriligi natijasida jadal bo‘ladi, bu zardobdagiga qaraganda to‘qimalarda ancha yuqoriroq konsentrasiyalarini ta‘minlaydi (50 martagacha). Azitromisin fagositlarga va fibroblast xujayralarga tez kiradi va xujayra ichki va xujayradan tashqari yuqori konsentrasiyalarini hosil qiladi. Uning ichki fagositar konsentrasiyasi xujayradan tashqari konsentrasiyalari tugaganidan keyin yuqori darajada qoladi. Yallig‘langan to‘qimalarda bakteriyalar bo‘lganida azitromisin xujayradan tashqari bo‘shliqqa tez kiradi. Plazmadagi oqsillar bilan bog‘lanish darajasi taxminan 20%. Metabolizmi metil guruxini yo‘qolishi orqali jigarda amalga oshiriladi. Yarim chiqarilish davri 48-96 soatni tashkil qiladi.
Chiqarilishi
Chiqarilishning asosiy yo‘li safro bilan. Taxminan 50% o‘zgarmagan holda, qolgan 50% faol bo‘lmagan metabolitlari shaklida chiqariladi. Qabul qilingan dozaning 6% buyrak orqali chiqariladi.
Qo‘llanilishi
Preparatga sezgir mikroorganizmlar chaqirgan infeksion-yallig‘lanish kasalliklari:
Qo‘llash usuli va dozalari
Preparat ovqatdan 1 soat oldin yoki 2 soatdan keyin ichga qabul qilinadi.
Kattalarga:
Nafas yo‘llarining yuqori va quyi bo‘limlarining infeksiyalarida; teri va yumshoq to‘qimalarning infeksiyalarida: sutkada 500 mg bir qabulda 3 kun davomida.
Layma kasalligida boshlang‘ich davrini davolash uchun: birinchi kuni 1 g va 2 kundan 5 kungacha sutkada 500 mg ni tashkil qiladi.
Helicobacter pylori bilan assosiasiyalangan me‘da va o‘nikki barmoq ichak kasalliklarida: majmuaviy davolash tarkibida 3 kun davomida sutkada 1000 mg.
Jinsiy yo‘l orqali yuqadigan kasalliklarda: asoratlanmagan uretrit va/yoki servisitda bir marta 1000 mg. Chlamydia trachomatis chaqirgan asoratlangan, uzoq vaqt kechuvchi uretrit/servisitda – 1000 mg dan 3 marta 7 kun oraliq bilan (1-7-14 kunlari). Kurslik doza: 3 g.
12 yosh va undan katta bolalarga:
Tana vazni 45 kg dan katta bo‘lgan 12 yosh va undan katta bolalarga sutkada 1 marta birinchi 3 kun davomida tana vazniga 10 mg/kg dan, so‘ngra tana vazniga sutkada 5-10 mg 3 kun davomida 500 mg tabletkalar buyuriladi. Tana vazni 45 kg dan kam bo‘lganida boshqa dori shaklini qabul qilish kerak.
Layma kasalligining birinchi bosqichini davolash uchun: dozasi birinchi kuni tana vazniga 20 mg/kg va 2 dan 5 kungacha tana vazniga 10 mg/kg ni tashkil qiladi.
Preparatning 1 dozasini qabul qilish o‘tkazib yuborilganida, o‘tkazib yuborilgan dozani iloji boricha ertaroq, keyingilarni – 24 soatlik tanaffus bilan qabul qilish kerak.
Keksa yoshli shaxslar va buyrak faoliyati buzilgan bemorlarda dozalashni o‘zgartirishning zarurati yo‘q.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Juda kam hollarda
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
– makrolidlar guruhi antibiotiklariga yuqori sezuvchanlik;
– jigar va buyrak faoliyatining yaqqol buzilishlari;
– 12 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlar;
– homiladorlik va laktasiya davrida qo‘llash mumkin emas.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Antasidlar (alyuminiy va magniy saqlovchi), etanol va ovqat Zomaks® ning so‘rilishini sekinlashtiradi va pasaytiradi.
Varfarin va Zomaks® (odatdagi dozalarda) birga buyurilganida protrombin vaqtining o‘zgarishi aniqlanmagan, biroq makrolidlar va varfarinning o‘zaro ta‘sirida antikoagulyasion samaraning kuchayishini hisobga olib, pasientlarda protrombin vaqtini sinchiklab nazorat qilish kerak.
Digoksin: Zomaks® digoksinning konsentrasiyasini oshiradi.
Ergotamin va digidroergotamin: toksik ta‘sirini kuchayishi (vazospazm, dizesteziya).
Triazolam: Zomaks® triazolamning klirensini pasayishini va farmakologik ta‘sirini oshishini chaqiradi.
Zomaks® sikloserinning, bilvosita antikoagulyantlarning, metilprednizolonning, felodipinning, shuningdek mikrosomal oksidlanishga duchor bo‘ladigan dori vositalarining (karbamazepin, terfenadin, siklosporin, geksobarbital, shoxkuya alkaloidlari, valproat kislotasi, dizopiramid, bromkriptin, fenitoin, peroral gipoglikemik vositalar, teofillin va boshqa ksantin hosilalari) – gepatositlarda mikrosomal oksidlanishini ingibirlanishi hisobiga, chiqarilishini sekinlashtiradi va qon plazmasidagi konsentrasiyasini va zaharliligini oshiradi.
Linkozaminlar Zomaks® ning samaradorligini susaytiradi, tetrasiklin va xloramfenikol – kuchaytiradi.
Maxsus ko‘rsatmalar
Jigar va buyrak faoliyati buzilgan bemorlarga buyurishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.
Antasidlar bir vaqtda qo‘llanganida 2 soatlik tanaffusga rioya qilish kerak.
Jigar, buyrak faoliyatini buzilishlarida, yurak aritmiyalarida (qorinchalar aritmiyalari va QT oraliqni uzayishi mumkin) ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.
Davolash bekor qilinganidan keyin ayrim pasientlarda o‘ta yuqori sezuvchanlik reaksiyalari saqlanishi mumkin, bu shifokorning kuzatuvi ostida spesifik davolashni talab qiladi.
Transport vositalarini yoki potensial xavfli mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga dori vositasini ta‘sir qilish xususiyati.
Dori vositasining nojo‘ya ta‘sirlarini hisobga olib, avtotransport va boshqa xavfli mexanizmlarni boshqarishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.
Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Simptomlari: eshitishni vaqtincha yo‘qolishi, ko‘ngil aynishi, qusish va diareya.
Davolash – simptomatik.
Chiqarilish shakli
3 tabletkadan PVX yoki PVDX va alyumin folgali kontur-uyali o‘ramda. 1 kontur uyali o‘ram qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylanadi.
Saqlash sharoiti
Quruq, yorug‘likdan himoyalangan, 150S-300 dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.