QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
NOVAZIT
NOVAZIT
Preparatning savdo nomi: Novazit
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): azitromisin digidrati
Dori shakli: plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar 250 mg va 500 mg dan
Tarkibi:
1 kapsula quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: azitromisin digidrati 250 mg yoki 500 mg;
yordamchi moddalar: laktoza, kraxmal, magniy stearati, mikrokristall sellyuloza, natriy benzoati, talk, xinolin sarig‘i, natriy kroskarmelozasi, kraxmal natriy glikolati, suvsiz kremniy kolloidi.
Ta‘rifi: Novazit 250 – sariq rangli dumaloq ikkiyoqlama qavariq, ikki tomoni tekis, plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar.
Novazit 500 – sariq rangli oval shaklli, ikki tomoni tekis, plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar.
Farmakoterapevtik guruhi: antibiotik (makrolidlar guruhi)
ATX kodi: J01FA10
Farmakologik xususiyatlari
Keng ta‘sir doirasiga ega antibiotik. Makrolid antibiotiklarining yangi kichik guruhi – azalidlarning birinchi vakilidir. Bakteriostatik ta‘sir namoyon etadi.
Ribosomalarning 50S subbirligi bilan bog‘lanadi, peptidtranslokazani translyasiya bosqichida cusaytiradi va oqsil sintezini bostiradi, bakteriyalarning o‘sishi va ko‘payishini sekinlashtiradi. Yallig‘lanish o‘chog‘ida preparat yuqori konsentrasiyalarda to‘planganida yoki hosil bo‘lganida bakterisid ta‘sir ko‘rsatadi. Azitromisinga quyidagilar sezgir:
grammusbat kokklar: Streptococcus pneumoniae, St. pyogenes, St.agalactiae, CF va G guruhi streptokokklari, Straphylococcus aureus, St.viridans; grammanfiy bakteriyalar: Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Bordetella pertussis, B.parapertussis, Legionella pneumophila, H.ducrei, Campylobacter jejuni, Neisseria gonorrhoeae va Gardnerella vaginalis;
ayrim anaerob mikroorganizmlar: Bacteroides bivius, Clostridium perfrtngens, Peptostreptococcus spp.;
shuningdek Chlamydia trachomatis, Mycoplasma pneumoniae, Ureaplasma urealyticum, Treponema pallidum, Borrelia burgdorferi.
Azitromisin eritromisinga chidamli grammusbat bakteriyalarga nisbatan faol emas.
Farmakokinetikasi
Kislotali muhitga chidamli, lipofil, me‘da-ichak yo‘llaridan tez so‘riladi. 500 mg bir marta qabul qilinganidan keyin biokiraolishligi – 37% («birinchi o‘tish» samarasi), maksimal konsentrasiya (Smax) (0,4 mg/l) 2-3 soatdan keyin hosil bo‘ladi, ehtimoliy taqsimlanish hajmi – (Vd) 31,1 l/kg, oqsillar bilan bog‘lanishi qondagi konsentrasiyasiga teskari proporsional va 7-50% ni tashkil qiladi, yarim chiqarilish davri (T1/2) – 68 soat. Plazmadagi barqaror darajasiga 5-7 kundan keyin erishiladi. Gistogematik to‘siqlar orqali oson o‘tadi va to‘qimalarga tushadi. Shuningdek fagositlar, polimorfyadroli leykositlar va makrofaglar tomonidan infeksiya joyiga tashiladi va u yerda ajralib chiqib bakteriyalarga ta‘sir etadi.
Hujayra membranalari orqali o‘tadi (xujayra ichidagi qo‘zg‘atuvchilar chaqirgan infeksiyalarda samarali). To‘qimalar va hujayralardagi konsentrasiyasi plazmadagiga nisbatan 10-50 marta yuqori, infeksiya o‘chog‘ida esa – sog‘lom to‘qimalardagiga qaraganda 24-34% yuqori.
Yuqori (antibakterial) darajasi oxirgi doza qabul qilinganidan keyin to‘qimalarda 5-7 kun davomida saqlanadi. Ovqat qabul qilish preparatni farmakokinetikasini (dori shakliga qarab) ahamiyatli darajada o‘zgartiradi: kapsulalarda – Smax (52% ga) va “konsentrasiya-vaqt” egri chiziq ostidagi maydoni (AUC) (43% ga) pasayadi; suspenziyalarda – Smax (46% ga) va AUC (14% ga) oshadi; tabletkalarda – Smax (31% ga) oshadi, AUC o‘zgarmaydi. Jigarda metil guruhini yo‘qotib, faolligini yo‘qotadi. Plazma klirensi – minutiga 630 ml. 50% safro bilan o‘zgarmagan holda, 6% – siydik bilan chiqariladi. Keksa yoshdagi erkaklarda farmakokinetik parametrlari o‘zgarmaydi, ayollarda – Smax (30-50% ga) oshadi, 1-5 yoshli bolalarda – Smax, Tl/2, AUC pasayadi.
Qo‘llanilishi
Preparatga sezgir mikroorganizmlar chaqirgan quyidagi infeksion — yallig‘lanish kasalliklar:
Qo‘llash usuli va dozalari
Azitromisin ichga, sutkada 1 marta qabul qilinadi. Preparatni albatta ovqatdan 1 soat oldin yoki ovqatdan 2 soat keyin, yetarli miqdordagi suyuqlik bilan qabul qilish kerak.
Nafas yo‘llarining yuqori va quyi bo‘limlarining, teri va yumshoq to‘qimalarining infeksiyalarida – sutkada 500 mg dan 3 kun davomida (kurslik doza – 1,5 g).
Asoratlanmagan uretrit va/yoki servisitda – bir marta 1 g.
Layma (borrelioz) kasalligida boshlang‘ich bosqichini (erythema migrans) davolash uchun – birinchi kuni 1 g dan va 500 mg dan har kuni, 2-nchi kundan 5-nchi kungacha (kurslik dozasi – 3 g).
Me‘da va o‘nikki barmoq ichakning Helicobacter pylori bilan assosiasiyalangan yara kasalligida – sutkada 1 g dan majmuaviy davolash tarkibida 3 kun davomida.
Tana vazni 45 kg gacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlar
Tana vazni 45 kg gacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlar uchun Azitromisin Lek boshqa shakllarda, masalan suspenziya shaklida chiqariladi.
Preparatning 1 dozasini qabul qilishni o‘tkazib yuborilganida, o‘tkazib yuborilgan dozani iloji boricha ertaroq, keyingilarni – 24 soatlik tanaffus bilan qabul qilish kerak.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Markaziy nerv tizimi va periferik nerv tizimi tomonidan: bosh og‘rig‘i, vertigo, bosh aylanishi, giperkineziya, uyquchanlik, kuchli toliqish, nevroz.
Ovqat-hazm qilish tizimi tomonidan: ko‘ngil aynishi, diareya, abdominal og‘riqlar, meteorizm, xolestatik sariqlik, jigar fermentlari faolligini o‘rtacha oshishi, soxtamembranoz kolit, melena, bolalarda qabziyat gastrit og‘iz bo‘shlig‘ini shilliq qavatini kandidozi, ishtahani yo‘qolishi.
Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: ko‘krak qafasida og‘riq, qorinchalar aritmiyasi, shu jumladan qorincha taxikardiyasi va PQ intervali uzaygan pasientlarda “torsade de pointes”.
Allergik reaksiyalar: teri toshmalari, fotosensibilizasiya, angionevrotik shish, eozinofiliya.
Boshqalar: giperglikemiya, vaginitlar, nefritlar, kandidozlar, neytrofiliya, neytropeniya.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Makrolidlarga yuqori sezuvchanlik, jigar va buyrak faoliyatini yaqqol buzilishlari, homiladorlik, emizish davri, 12 yoshgacha va tana vazni 45 kg dan kam bo‘lgan bolalar (500 mg tabletkalar uchun) va 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar (125 mg tabletkalar uchun).
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Shoxkuya alkaloidlari, digidroergotaminning ta‘sirini kuchaytiradi. Dori vositalarining (shu jumladan karbamazepin, shoxkuya alkaloidlari, valproat kislotasi, geksobarbital, fenitoin, dizopiramid, bromokriptin, teofillin va boshqa ksantin hosilalari, peroral gipoglikemik vositalarning) organizmdan chiqarilishini sekinlashtiradi, konsentrasiyasi va zaharliligini oshiradi.
Geparin bilan farmasevtik jihatdan nomutanosib. Alyuminiy, magniy saqlovchi antasidlar, etil spirti va ovqat azitromisinning ichakda so‘rilishini kamaytiradi. Tetrasiklin va xloramfenikol azitromisinni ta‘sirini oshiradi (sinergizm), linkozamidlar – kamaytiradi.
Maxsus ko‘rsatmalar
Preparatni yurak aritmiyalari bo‘lgan bemorlarda, aritmiyalarning kechishini yomonlashishi mumkinligi tufayli ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi. Preparatni safro bilan chiqarilishi tufayli jigar kasalliklarida, o‘ziga xos ehtiyotkorlik talab etiladi. Azitromisin va alyuminiy va magniy saqlovchi antasidlarni yuborishlar orasida 2 soatlik intervalga amal qilish tavsiya qilinadi.
Homiladorlik va emizish davrida qo‘llanishi
Preparatni homiladorlikda va emizish davrida faqat ona uchun kutilayotgan davolash samarasi, homila va bola uchun bo‘lgan potensial xavfdan ustun bo‘lgan hollarda qo‘llash mumkin. Preparatni laktasiya davrida qo‘llashning zarurati bo‘lganida emizishni to‘xtatish to‘g‘risidagi masalani hal qilish kerak.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Azitromisin dozasini oshirib yuborilishi to‘g‘risida hech qanday xabarlar yo‘q. Makrolidlar guruhiga mansub antibiotiklarning dozasini oshirib yuborilishi eshitishni pasayishi, ko‘ngil aynishi, qusish va diareya bilan ifodalanadi. Bunday hollarda simptomatik davolash o‘tkaziladi.
Chiqarilish shakli
Plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar 250 mg va 500 mg dan.
Saqlash sharoiti
Quruq va yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25oS dan past haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
2 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.