Yaroqlilik muddati (oy) | 36 |
tsefazolin natriyli tuzi steril tsefazolinga qayta hisoblanganda 0,5 g yoki 1,0 g.
Doza kasallikning og'irligi, infektsiya turi, organizmning holati, patsientning yoshi, vazni va buyrak faoliyatiga bog'liqdir.
Mushak ichiga (m/i) yoki vena ichiga (v/i) (tomchilatib yoki oqim bilan) yuboriladi.
Preparatni mushak ichiga yuborish uchun flakon ichidagi 500 mg moddani 1% li lidokain eritmasining 2 ml yoki 0,5% li novokain eritmasining 3 ml da eritiladi, flakon ichidagi 1000 mg moddani kukunni esa 1% li lidokain eritmasining 3,5 ml yoki 5 ml 0,5% li novokain eritmasining eritiladi. Agar lidokain va novokain preparatlarini qo'llash mumkin bo'lmasa, unda preparat 0,9% li natriy xloridi yoki in'ektsiya uchun suvning 3-5 ml da eritib yuboriladi. Mushak sohasiga chuqur yuboriladi. Xar bir dumba sohasiga ko'pi bilan 1 g preparat yuborish tavsiya qilinadi.
Vena ichiga oqim bilan yuborish uchun preparatning bir martalik dozasi 10 ml miqdordagi 0,9% li natriy xloridi eritmasida yoki in'ektsiya uchun suvda eritiladi va 3-5 minut davomida asta-sekinlik bilan yuboriladi.
Vena ichiga tomchilab yuborish uchun 0,5-1,0 g preparat 100-250 ml miqdordagi 5-10% li glyukoza yoki 0,9% li natriy xloridi yoki Ringer yoxud 5% li natriy bikarbonati eritmasida eritiladi va 20-40 minut davomida (yuborish tezligi minutiga 60-80 tomchi) yuboriladi.
Eritish mobaynida flakonlar kukun butunlay eriguncha yaxshilab silkitiladi.
Kattalar: bir martalik o'rtacha doza – 0,25-1 g; bir martalik eng yuqori doza – 1 g; sutkalik o'rtacha doza – 1-4 g; sutkalik eng yuqori doza – 6 g ni tashkil etadi; yuborishlar soni – sutkada 2-4 marta; davolash davomiyligi 5-10 kunni tashkil qiladi.
Bolalar: bir martalik o'rtacha doza – 5-10 mg/kg; bir martalik eng yuqori doza – 10-20 mg/kg; sutkalik o'rtacha doza – 20-50 mg/kg; sutkalik eng yuqori doza – 100 mg/kg/sut; yuborishlar soni – 2 sutkasiga 2-4 marta; davolash davomiyligi 5-10 kunni tashkil qiladi.
Operatsiyalaridan keyingi infektsiyalarni oldini olish uchun – operatsiyadan 30-60 minut oldin 1 g, operatsiya vaqtida 0,5-1 g hamda operatsiyadan so'ng har 6-8 soatda 0,5-1 g dan; og'ir infektsiyalarda – 0,5-1 g dan har 6-8 soatda; grammusbat mikroorganizmlar tomonidan chaqirilgan infektsiyalarda – (kattalar uchun 1 martalik dozasi) 0,25-0,5 g dan har 8 soatda; grammanfiy mikroorganizmlar tomonidan chaqirilgan kasalliklarda – 0,5-1,0 g dan har 6-8 soatda; pnevmokokklar tomonidan chaqirilgan nafas yo'llarining o'rtacha og'irlikdagi infektsiyalarida va siydik-chiqarish yo'llarining infektsiyalarida – 0,5-1,0 g dan har 12 soatda; og'ir infektsiyalarda (sepsis, endokardit, peritonit, destruktiv pnevmoniya, o'tkir gematogen osteomielit, asoratli urologik infektsiyalarda) 1-4 g dan har 6-8 soatda (eng yuqori sutkalik dozasi 6 g) yuboriladi.
Bolalar:
Vazni (kg) |
Interval (soat) |
Doza (bir martalik) (mg) |
Suyultirish uchun zarur hajm (ml)
|
4,5 |
Har 8 |
40 |
0,35 |
4,5 (zarurat bo'lganida) |
Har 6 |
30 |
0,25 |
9 |
Har 8 |
75 |
0,6 |
9 (zarurat bo'lganida) |
Har 6 |
55 |
0,45 |
13,5 |
Har 8 |
115 |
0,9 |
13,5 (zarurat bo'lganida) |
Har 6 |
85 |
0,7 |
22,5 |
Har 8 |
190 |
1,5 |
22,5 (zarurat bo'lganida) |
Har 6 |
140 |
1,1 |
Buyrak kasalliklarida:
Buyrakning chiqarish faoliyatini buzilishida dozalash tartibi kreatinin klirensini (KK) hisobga olgan holda belgilanadi. Preparatning dozasi oshirilib, yuborishlar orasidagi interval uzaytiriladi.
Kattalar:
Kreatinin klirensi (KK) (ml/min) |
Zardobdagi kreatinin (mg%) |
Tsefazolin dozasi (g) |
Vaqt oralig'i (soat) |
Yarim chiqarilish davri (T1/2) (soat)
|
70-40
|
20-34 |
0,25-0,5 (engil yoki o'rtacha darajadagi infektsiyada) 0,5-1,25 (og'ir darajadagi infektsiyada)
|
har 12
|
3-5
|
40-20
|
35-49 |
0,125-0,25 (engil yoki o'rtacha darajadagi infektsiyada) 0,25-0,6 (og'ir darajadagi infektsiyada)
|
har 12
|
6-12
|
20-5 |
50-75 |
0,075-0,015 (engil yoki o'rtacha darajadagi infektsiyada) 0,15-0,4 (og'ir darajadagi infektsiyada)
|
har 24 |
15-30
|
5 |
75 |
0,0375-0,075 (engil yoki o'rtacha darajadagi infektsiyada) 0,075-0,2 (og'ir darajadagi infektsiyada
|
har 24
|
30-40
|
Bolalar:
Kreatinin klirensi (KK) (ml/min)
|
Zardobdagi kreatinin (mg%)
|
Tsefazolin dozasi (g)
|
Vaqt oralig'i (soat)
|
||
70-40 |
20-34 |
o'rtacha sutkalik dozaning 60% i |
har 12 |
||
40-20 |
35-49 |
o'rtacha sutkalik dozaning 25% i |
har 12 |
||
20-5 |
50-75 |
o'rtacha sutkalik dozaning 10 % i |
har 24 |
||
5 |
75 |
o'rtacha sutkalik dozaning 60% i |
har 24 |
||
Izoh: Barcha tavsiya qilingan dozalar 5-10 mg/kg boshlang'ich doza yuborilganidan so'ng beriladi. Davolashning boshida gemodializ o'tkazilayotgan bolalarga preparat tana vazniga 7 mg/kg dozada beriladi. Dializ vaqtida tsefazolinning qondagi kontsentratsiyasi 35-65% ga kamayishi hisobiga, preparat 3-4 mg/kg xisobidagi dozada yuboriladi (dializ muolajalari orasidagi interval 72 soat).
QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
INTRALIN
INTRALINUM
Preparatning savdo nomi: Intralin
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): Sefazolin
Dori shakli: In‘eksion eritma tayyorlash uchun kukun.
Tarkibi:
Sefazolin natriyli tuzi steril sefazolinga qayta hisoblanganda 0,5 g yoki 1,0 g.
Ta‘rifi: Oq yoki biroz oq rangli kukun.
Farmakoterapevtik guruhi: Antibiotik (sefalosporinlar guruhi).
ATX kodi: J01DA04
Farmakologik xususiyatlari
Farmokodinamikasi
Keng ta‘sir doirasiga ega bo‘lgan, sefalosporinlar guruhi birinchi avlodiga mansub mikroblarga qarshi, yarim sintetik preparat. Bakterisid ta‘sir ko‘rsatadi. Ta‘sir mexanizmi mikroorganizmlar hujayra devori biosintezini ingibisiya qilish bilan bog‘liq. Plazmatik membrana yuzasidagi maxsus penisillinni bog‘lovchi oqsillar bilan o‘zaro ta‘sirga kirishadi, xujayra devoridagi peptidoglikan qavatini hosil bo‘lishini susaytiradi (transpeptidazani to‘xtatadi, peptidoglikanning ko‘ndalang ulangan zanjirchalari hosil bo‘lishini susaytiradi), hujayra devorining autolitik fermentlarini ajralib chiqishini chaqirib, uni shikastlanishiga va bakteriyalarni nobud bo‘lishiga olib keladi.
Sefazolinga sezgir mikroorganizmlar:
Grammusbat: stafilokokklar – Staphylococcus spp. (penisillinazani ishlab chiqaruvchi va ishlab chiqarmaydigan shtammlar) (metisillinga-rezistent shtammlardan tashqari); streptokokklar – Streptococcus spp., Streptococcus pneumoniae; boshqalar – Corynebacterium diphtheriae, Bacillus anthracis, Spirochaetoceae, Leptospira spp. grammanfiy: enterobakteriyalar – Enterobacter aerogenes, Escherichia coli, Klebsiella spp., Salmonella spp., Proteus mirabilis; boshqalar – Neisseria meningitides, Neisseria gonorrhoeae, Shigella spp., Haemophilus influenza, Treponema spp. anaerob: Clostridium perfringens, Fusobacterium spp., Peptostreptococcus spp., Prevotella spp., Propionibacterium acnes, Veillonella spp.
Sefazolinga o‘rtacha sezgir mikroorganizmlar:
Grammusbat: Eubacterium spp.
Sefazolinga chidamli mikroorganizmlar:
Grammusbat: Enterococcus spp., Staphylococcus spp. (metisillinga rezistent shtammlar), Listeria monocytogenes; grammanfiy: Acinetobacter baumanii, Aeromonas spp., Alcaligenes denitrificans, Bordetella spp., Campylobacter spp., Citrobacter freundii, Enterobacter spp., Enterobacter cloacae, Legionella spp., Morganella morganii, Proteus spp.: indol-musbat shtammlar (Proteus morgana, Proteus vulgaris, Proteus rettgeri), Providencia spp., Pseudomonas spp., Pseudomonas aeruginosa, Serratia spp., Vibrio spp., Yersinia enterocolitica; aerob – Bacteroides spp., Clostridium difficile; boshqalar – Chlamydia spp., Mycobacterium spp., Mycobacterium tuberculosis, Mycoplasma spp., Rickettsia spp.
Farmakokinetikasi
So‘rilishi
Mushak ichiga (m/i) 500 mg dozada yuborilgandan keyin qondagi maksimal konsentrasiyasiga (Cmax) 1 soatdan so‘ng erishiladi va u 37-64 mkg/ml ni tashkil qiladi. Terapevtik konsentrasiyalarda 8-12 soatgacha saqlanadi. 8 soatdan so‘ng zardobdagi konsentrasiyalari muvofiq ravishda 3 va 7 mkg/ml ni tashkil qiladi.
1 g dozada yuborilganda Cmax 185 mkg/ml ni tashkil qiladi, zardobdagi konsentrasiyasi 8 soatdan keyin 4 mkg/ml ni tashkil qiladi.
Vena ichiga (v/i) yuborilganda qonda preparatning yuqoriroq konsentrasiyasi hosil bo‘ladi, lekin preparat muvofiq ravishda tezroq chiqariladi.
Taqsimlanishi
Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi taxminan 85-90% ni tashkil qiladi. Biokirishaolishligi – 95-100% ni tashkil qiladi.
Sefazolin yurak-qon tomir tizimi to‘qimalariga; qorin bo‘shlig‘iga; buyrak va siydik chiqarish yo‘llariga; o‘rta quloqqa; nafas yo‘llariga; teri va yumshoq to‘qimalarga; suyak to‘qimasiga; bo‘g‘im bo‘shlig‘iga; assitik suyuqlikka; plevra suyuqligiga; peritoneal suyuqlikka; sinovial suyuqlikka o‘ta oladi; yo‘ldosh to‘sig‘i orqali amniotik suyuqlik va kindik qoniga kiradi. GET (gematoensefalik to‘siq) orqali yomon o‘tadi va MNT (markaziy nerv tizimi) da aniqlanmaydi. Ona suti tarkibida juda oz miqdorda aniqlanadi. O‘t pufagi to‘qimasi va safro tarkibidagi konsentrasiyasi qondagidan sezilarli darajada yuqoridir.
Chiqarilishi
Sefazolinning yarim chiqarilish davri (T1/2) taxminan 2 soat (1 haftalik chaqaloqlarda – 4-5 soat) ni tashkil etadi. Sefazolin siydik bilan o‘zgarmagan holda, asosan buyrak kalavalari filtrasiyasi va qisman naychalari sekresiyasi yordamida chiqariladi. M/i yuborilgandan so‘ng 80% 24 soatdan so‘ng chiqariladi. M/i 500 mg va 1 g yuborilgandan keyin siydikdagi maksimal konsentrasiyasi (Cmax) muvofiq ravishda 1 mg/ml va 4 mg/ml ni tashkil qiladi.
Sefazolinning safro tarkibida, garchi u bu yul bilan oz miqdorda chiqarilsada, yuqori konsentrasiyalari to‘g‘risida ma‘lumotlar mavjud.
Alohida klinik holatlardagi farmakokinetikasi
Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan bemorlarda T1/2 uzayadi. Gemodializ vaqtida o‘rtacha darajada chiqariladi.
Qo‘llanilishi
Preparatga sezgir mikroorganizmlar tomonidan chaqirilgan infeksion-yallig‘lanish kasalliklari: yuqori va quyi nafas yullarining kasalliklari (o‘tkir va surunkali bronxitlar, pnevmoniyalar, plevra empiemalari, o‘pka empiema va abssesslari, bronxoektazalar); siydik-tanosil hamda kichik chanoq a‘zolari kasalliklari (shu jumladan o‘tkir va surunkali pielonefritlar, sifilis, gonoreya); o‘t chiqarish yullarining kasalliklari; teri va yumshoq to‘qimalarning kasalliklari (shu jumladan sellyulit, saramas, karbunkul, flegmona); suyak va bo‘g‘imlarning kasalliklari (shu jumladan osteomielit, septik artrit); ginekologik va tug‘ruqdan keyingi infeksiyalar (shu jumladan septik abort, endometrit); endokardit; peritonit; sepsis; septisemiya; o‘rta otit; mastoidit; mastit; jarohat infeksiyalari; kuyish infeksiyalari. Immuniteti susaygan pasientlardagi infeksiyalarda. Jarrohlik aralashuvlaridagi infeksiyalarni va operasiyadan keyingi asoratlarni oldini olishda qo‘llaniladi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Buyurilayotgan vaqtda 30 mkg sefazolin saqlovchi disklardan foydalanib, unga nisbatan mikroorganizmlarning sezuvchanligini aniqlash kerak.
Doza kasallikning og‘irligi, infeksiya turi, organizmning holati, pasientning yoshi, vazni va buyrak faoliyatiga bog‘liqdir.
Mushak ichiga (m/i) yoki vena ichiga (v/i) (tomchilatib yoki oqim bilan) yuboriladi.
Preparatni mushak ichiga yuborish uchun flakon ichidagi 500 mg moddani 1% li lidokain eritmasining 2 ml yoki 0,5% li novokain eritmasining 3 ml da eritiladi, flakon ichidagi 1000 mg moddani kukunni esa 1% li lidokain eritmasining 3,5 ml yoki 5 ml 0,5% li novokain eritmasining 5 ml eritiladi. Agar lidokain va novokain preparatlarini qo‘llash mumkin bo‘lmasa, unda preparat 0,9% li natriy xloridi yoki in‘eksiya uchun suvning 3-5 ml da eritib yuboriladi. Mushak sohasiga chuqur yuboriladi. Xar bir dumba sohasiga ko‘pi bilan 1 g preparat yuborish tavsiya qilinadi.
Vena ichiga oqim bilan yuborish uchun preparatning bir martalik dozasi 10 ml miqdordagi 0,9% li natriy xloridi eritmasida yoki in‘eksiya uchun suvda eritiladi va 3-5 minut davomida asta-sekinlik bilan yuboriladi.
Vena ichiga tomchilab yuborish uchun 0,5-1,0 g preparat 100-250 ml miqdordagi 5-10% li glyukoza yoki 0,9% li natriy xloridi yoki Ringer yoxud 5% li natriy bikarbonati eritmasida eritiladi va 20-40 minut davomida (yuborish tezligi minutiga 60-80 tomchi) yuboriladi.
Eritish mobaynida flakonlar kukun butunlay eriguncha yaxshilab silkitiladi.
Kattalar: bir martalik o‘rtacha doza – 0,25-1 g; bir martalik eng yuqori doza – 1 g; sutkalik o‘rtacha doza – 1-4 g; sutkalik eng yuqori doza – 6 g ni tashkil etadi; yuborishlar soni – sutkada 2-4 marta; davolash davomiyligi 5-10 kunni tashkil qiladi.
Bolalar: bir martalik o‘rtacha doza – 5-10 mg/kg; bir martalik eng yuqori doza – 10-20 mg/kg; sutkalik o‘rtacha doza – 20-50 mg/kg; sutkalik eng yuqori doza – 100 mg/kg/sut; yuborishlar soni – 2 sutkasiga 2-4 marta; davolash davomiyligi 5-10 kunni tashkil qiladi.
Operasiyalaridan keyingi infeksiyalarni oldini olish uchun – operasiyadan 30-60 minut oldin 1 g, operasiya vaqtida 0,5-1 g hamda operasiyadan so‘ng har 6-8 soatda 0,5-1 g dan; og‘ir infeksiyalarda – 0,5-1 g dan har 6-8 soatda; grammusbat mikroorganizmlar tomonidan chaqirilgan infeksiyalarda – (kattalar uchun 1 martalik dozasi) 0,25-0,5 g dan har 8 soatda; grammanfiy mikroorganizmlar tomonidan chaqirilgan kasalliklarda – 0,5-1,0 g dan har 6-8 soatda; pnevmokokklar tomonidan chaqirilgan nafas yo‘llarining o‘rtacha og‘irlikdagi infeksiyalarida va siydik-chiqarish yo‘llarining infeksiyalarida – 0,5-1,0 g dan har 12 soatda; og‘ir infeksiyalarda (sepsis, endokardit, peritonit, destruktiv pnevmoniya, o‘tkir gematogen osteomielit, asoratli urologik infeksiyalarda) 1-4 g dan har 6-8 soatda (eng yuqori sutkalik dozasi 6 g) yuboriladi.
Bolalar:
Vazni
(kg) |
Interval (soat) |
Doza
(bir martalik) (mg) |
Suyultirish uchun zarur hajm
(ml) |
4,5 | Har 8 | 40 | 0,35 |
4,5 (zarurat bo‘lganida) | Har 6 | 30 | 0,25 |
9 | Har 8 | 75 | 0,6 |
9 (zarurat bo‘lganida) | Har 6 | 55 | 0,45 |
13,5 | Har 8 | 115 | 0,9 |
13,5 (zarurat bo‘lganida) | Har 6 | 85 | 0,7 |
22,5 | Har 8 | 190 | 1,5 |
22,5 (zarurat bo‘lganida) | Har 6 | 140 | 1,1 |
Buyrak kasalliklarida:
Buyrakning chiqarish faoliyatini buzilishida dozalash tartibi kreatinin klirensini (KK) hisobga olgan holda belgilanadi. Preparatning dozasi oshirilib, yuborishlar orasidagi interval uzaytiriladi.
Kattalar:
Kreatinin klirensi (KK) (ml/daq) | Zardobdagi kreatinin (mg%) | Sefazolin dozasi (g) | Vaqt oralig‘i (soat) |
Yarim chiqarilish davri (T1/2)
(soat) |
70-40 |
20-34 |
0,25-0,5 (engil yoki o‘rtacha darajadagi infeksiyada)
0,5-1,25 (og‘ir darajadagi infeksiyada) |
har 12 |
3-5 |
40-20 |
35-49 |
0,125-0,25 (engil yoki o‘rtacha darajadagi infeksiyada)
0,25-0,6 (og‘ir darajadagi infeksiyada) |
har 12 |
6-12 |
20-5 |
50-75 |
0,075-0,015 (engil yoki o‘rtacha darajadagi infeksiyada)
0,15-0,4 (og‘ir darajadagi infeksiyada) |
har 24 |
15-30 |
5 |
75 |
0,0375-0,075 (engil yoki o‘rtacha darajadagi infeksiyada)
0,075-0,2 (og‘ir darajadagi infeksiyada) |
har 24 |
30-40 |
Izoh: Barcha tavsiya qilingan dozalar 500 mg boshlang‘ich zarbdor doza yuborilganidan so‘ng beriladi.
Bolalar:
Kreatinin klirensi (KK) (ml/daq) | Zardobdagi kreatinin (mg%) | Sefazolin dozasi (g) | Vaqt oralig‘i (soat) |
70-40 | 20-34 | o‘rtacha sutkalik dozaning 60% i | har 12 |
40-20 | 35-49 | o‘rtacha sutkalik dozaning 25% i | har 12 |
20-5 | 50-75 | o‘rtacha sutkalik dozaning 10 % i | har 24 |
5 | 75 | o‘rtacha sutkalik dozaning 60% i | har 24 |
Izoh: Barcha tavsiya qilingan dozalar 5-10 mg/kg boshlang‘ich doza yuborilganidan so‘ng beriladi. Davolashning boshida gemodializ o‘tkazilayotgan bolalarga preparat tana vazniga 7 mg/kg dozada beriladi. Dializ vaqtida sefazolinning qondagi konsentrasiyasi 35-65% ga kamayishi hisobiga, preparat 3-4 mg/kg xisobidagi dozada yuboriladi (dializ muolajalari orasidagi interval 72 soat).
Nojo‘ya ta‘sirlari
Allergik reaksiyalar: o‘ta yuqori sezuvchanlik reaksiyalari (terida toshma, qichishish, isitma), eshakemi, kam hollarda – angionevrotik shish (Kvinke shishi), ko‘p shaklli ekssudativ eritema (shu jumladan xavfli eksudativ eritema yoki Stivens-Djonson sindromi), anafilaktik shok, toksik epidermal nekroliz (Layell sindromi).
Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: taxikardiya.
Nafas olish tizimi tomonidan: yo‘tal, rinit, bronxospazm, ko‘krakda og‘riq, plevra bo‘shlig‘iga suyuqlik to‘planishi.
Markaziy va periferik nerv tizimi tomonidan: tirishishlar, bosh aylanishi, umumiy lohaslik, charchoq, dahshatli tush ko‘rishlar, asabiylashish yoki bezovtalik, uyqusizlik, uyquchanlik, xolsizlik, qizish hissi, rang ajratishni o‘zgarishi, ongni chalkashishi, ensefalopatiya, tutqanoqsimon xurujlar (buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda), aseptik meningit.
Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: ishtahani yo‘qolishi, anoreksiya, ko‘ngil aynishi, diareya/qabziyat, qusish, (bunday belgilar asosan kamdan kam hollarda namoyon bo‘lib, davolash davrida yoki undan keyin yo‘qoladi), abdominal og‘riqlar, soxta membranoz kolit, kam hollarda – xolestatik sariqlik, gepatit, uzoq muddatli davolanishda – disbakterioz, kandidozli stomatit.
Siydik chiqarish tizimi tomonidan: buyrak kasalliklari bo‘lgan bemorlarni katta dozalar bilan davolash mobaynida, buyrak faoliyatini buzilishlari kuzatilishi mumkin (bunday xolatlarda doza kamaytiriladi), kandidoz, vaginit.
Tayanch-harakat tizimi tomonidan: artralgiya.
Qon yaratish tizimi tomonidan: gemolitik anemiya, aplastik anemiya.
Laborator ko‘rsatkichlar tomonidan: leykopeniya, neytropeniya, trombositopeniya, trombositoz, eozinofiliya, leykositoz, granulositoz, agranulositoz, granulositopeniya, monositoz, limfositopeniya, bazofiliya, protrombin vaqtini oshishi, Kumbsning musbat reaksiyasi, IF, LDG va jigar transaminazalari (ALT, AST) faolligini tranzitor oshishi, giperkreatininemiya, kam hollarda – gemoglobin va/yoki gematokritni pasayishi, pansitopeniya.
Mahalliy reaksiyalar: yuborilgan joyda og‘riq va achishish, giperemiya, flebit.
Boshqalar: umumiy holsizlik, kuchli toliqish, periferik shishlar, qizib ketish hissi, uzoq vaqt davolanganda – superinfeksiya, gipoglikemiya, giperglikemiya.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Ehtiyotkorlik bilan:
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Boshqa antibiotiklar (ayniqsa aminoglikozidlar guruhiga mansub antibiotiklar) yoki sefazolin bilan nomutanosib preparatlar bilan bitta flakon yoki shprisda aralashtirish mumkin emas.
Halqali diuretiklar, probenesid va naychalar sekresiyasini bloklovchi boshqa preparatlar bilan bir vaqtda qo‘llanilganida, sefazolinning buyrak klirensi pasayadi, bu esa sefazolinning qondagi konsentrasiyasini davomli oshishiga olib keladi (bunday majmua tavsiya qilinmaydi).
Benedikt, Feling eritmalari yoki Klinitest tabletkalari yordamida o‘tkaziladigan laborator tahlil natijalarida siydikdagi qand miqdorining soxta musbat natijalari qayd etilishi mumkin. Shu bilan birga sefazolin, fermentli usullar orqali bajariladigan tahlil natijalariga ta‘sir ko‘rsatmaydi. Bundan tashqari, bevosita va bilvosita Kumbs sinamasining soxta manfiy natijalari qayd qilinishi mumkin, masalan onalari sefazolin bilan davolangan chaqaloqlarda qayd etilishi mumkin.
Preparat antikoagulyantlar, kuchli diuretiklar (furosemid, etakrin kislotasi) bilan bir vaqtda qo‘llash mumkin emas.
Aminoglikozidlar, vankomisin, rifampisin bilan bir vaqtda qo‘llanilganda bakteriyalarga qarshi ta‘sirining sinergizmi kuzatiladi.
Aminoglikozidlar buyrakni shikastlanish havfini kuchaytiradi va sefazolin bilan farmasevtik nomutanosibdir (o‘zaro faolsizlanish yuz beradi).
Sefazolin etanol bilan bir vaqtda qo‘llanilganida disulfiramsimon reaksiyalar chaqirishi mumkin.
V/i (oqim bilan yoki tomchilab) yuboriladigan eritmani tayyorlash uchun lidokain ishlatilmasin.
Maxsus ko‘rsatmalar
Sefazolinni boshqa antibiotiklar bilan bir shprisda yoki eritmada aralashtirish mumkin emas.
Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan bemorlarda nefrotoksiklik ko‘rinishlari kuzatilishi (siydikda azot va qonda kreatinin miqdorini oshishi) mumkin. Bunday xollarda preparatning dozasi buyrak faoliyatini buzilish darajasiga qarab kamaytiriladi va davolash ushbu ko‘rsatkichlarning o‘zgarishiga qarab olib boriladi (xaftasiga bir martadan kam bo‘lmagan holda). Shuningdek gemodializdagi bemorlarda ham preparatning qondagi miqdori muntazam ravishda aniqlab turiladi.
Soxta membranoz kolitga xos bo‘lgan og‘ir diareya paydo bo‘lganida preparatni bekor qilish va tegishli davolashni buyurish kerak.
Davolash davomida pasientlar spirtli ichimliklarni iste‘mol qilishdan voz kechishlari lozim.
Preparat uzoq vaqt qo‘llanilganida qon va buyrak faoliyatining ko‘rsatkichlarini nazorat qilish, shuningdek disbakteriozni oldini olishni amalga oshirish lozim. Preparatni uzoq muddat davomida qo‘llanganda xam mikroorganizmlarning rezistentligi rivojlanishi mumkin.
Preparat jigar va buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lganida, kolitda, qon ivishi pasayganida ehtiyotkorlik bilan buyuriladi.
Yuqori sezuvchanlikning o‘tkir reaksiyalari, teri toshmasi, dori isitmasi paydo bo‘lganida, preparatni qabul qilishni darhol to‘htatish lozim. Bunday holatlarni bartaraf qilish uchun adrenalin, antigistamin preparatlar, glyukokortikosteroidlarni qo‘llash mumkin.
Sefazolin bilan davolash mobaynida musbat (bevosita va bilvosita) Kumbs sinamasi hamda siydikdagi glyukozaning soxta musbat reaksiyasi olinishi mumkin.
Gemodializ vaqtida me‘yorda chiqariladi.
Muzlatgichda (5°C li) saqlangan eritma eritilgandan so‘ng 10 kun davomida, yoki hona xaroratida saqlansa 48 soat davomida yaroqli hisoblanadi.
Eritmaning pH qiymati 8,5 dan yuqori bo‘lganida natriy tuzi gidrolizga uchraydi, agar pH 4,5 dan kam bo‘lsa cho‘kma hosil qiladi (erimaydigan sefazolin).
Homiladorlik va laktasiya davrida qo‘llanilishi
Preparat xomiladorlik davrida, uning ona sog‘ligi uchun bo‘lgan foydasi, homila uchun bo‘lgan xavfidan ustun deb topilgan hollardagina qo‘llanadi.
Laktasiya davrida emizishni to‘xtatib turish tavsiya qilinadi (garchi sefazolin ko‘krak sutiga o‘tmasligi haqidagi ma‘lumotlar bo‘lsa ham).
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va o‘ramida ko‘rsatilgan yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.
Dozaning oshirib yuborilishi
Simptomlari: nojo‘ya ta‘sirlarini kuchayishi, bosh aylanishi, paresteziyalar va bosh og‘rig‘i. Surunkali buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda neytrotoksik holatlar yuz berishi mumkin. Bunday holatlarda yuqori tirishishga tayyorlik, umumiy klonikotonik tirishishlar, qusish va taxikardiya kuzatilishi mumkin.
Davolash: simtomatik davolash. Tirishish xurujlari paydo bo‘lganida tirishishga qarshi davolash amalga oshiriladi. Doza haddan tashqari oshirib yuborilganda, ayniqsa buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda, gemodializ va gemosorbsiya qo‘llaniladi. Bunday hollarda peritonial dializ samarasizdir.
Chiqarilish shakli
Flakonlar, konturli uyali o‘ramlarda 0,5 yoki 1 g dan. 1 ta konturli uyali o‘ramlarda qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga kartonli qutida.
Saqlash sharoiti
Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°C dan yuqori bo‘lmagan xaroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.