QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
OKSITEN
OXITEN
Preparatning savdo nomi: Oksiten
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): tenoksikam
Dori shakli: qobiq bilan qoplangan tabletkalar.
Tarkibi:
qobiq bilan qoplangan 1 tabletka quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: tenoksikam – 20 mg;
yordamchi moddalar: laktoza monogidrati – 90,0 mg, kraxmal – 84,0 mg, talk – 40 mg, magniy stearati – 2,0 mg, gipromelloza – 2,0 mg, talk – 1,4 mg, titan dioksidi Ye171 – 1,2 mg, temir II oksidi Ye172 – 0,4 mg.
Ta‘rifi: to‘q sariq rang qobiq bilan qoplangan tabletkalar.
Farmakoterapevtik guruhi: nosteroid yallig‘lanishga qarshi vositalar.
ATX kodi: M01AS02
Farmakologik xususiyatlari
Oksiten yaqqol va davomli og‘riqni qoldiruvchi, yallig‘lanishga qarshi, shuningdek isitmani tushiruvchi ta‘sir ko‘rsatadi. Ta‘sir mexanizmi siklooksigenaza fermentini susaytirishi bilan bog‘liq (siklooksigenaza 1 va siklooksigenaza 2 faolligini susaytiradi), bu araxidon kislotasining metabolizmini buzilishiga va yallig‘lanish o‘chog‘ida, shuningdek organizmning boshqa to‘qimalarida prostaglandinlarning sintezini buzilishiga olib keladi.
Bundan tashqari Oksiten, yallig‘lanish o‘chog‘ida leykositlarni yig‘ilishini kamaytiradi.
Revmatik kasalliklardagi bo‘g‘imlarda tinch holat va harakatdagi og‘riqlarni susaytiradi, ertalabki tanglik va shishni kamaytiradi.
Farmakokinetikasi
Preparat MIY da tez va to‘liq so‘riladi. Biokiraolishligi 100%. Smax ga 2 soat o‘tgach erishiladi. Plazma oqsillari bilan 99% ga bog‘lanadi. Taqsimlanish hajmi – 0,15 l/kg. Preparatning o‘ziga xos farqlanuvchi xususiyati ta‘sirining katta davomiyligidir. Uning yarimchiqarilish davri T1/2 60-75 soatga teng. Jigarda gidroksil guruhini qo‘shilishi yuz beradi. Gistogematik to‘siqlardan oson o‘tadi. Asosiy qismi siydik bilan faol bo‘lmagan metabolitlari ko‘rinishida, qolgani – safro bilan chiqariladi.
Qo‘llanilishi
Tayanch-harakat apparatining quyidagi yallig‘lanishli va degenerativ kasalliklarini simptomatik davolash uchun ko‘rsatilgan: osteoartroz, revmatoid artrit, ankilozlovchi spondiloartrit. Og‘riq sindromi: tendinit, bursit, radikulit, periartrit. O‘tkir podagrik artritda, birlamchi dismenoreyada og‘riqni bartaraf qilish.
Qo‘llash usuli va dozalari
Tabletkalar: 1 tabletkadan kuniga 1 marta ovqatdan keyin suv bilan birga qabul qilish yaxshiroq.
Podagraning o‘tkir xurujlarida: sutkada 1-2 in‘eksiya 2-3 kun davomida, so‘ngra 1 tabletkadan kuniga 1 marta 5 kun davomida.
Bo‘g‘imlarning revmatik kasalliklarida: kuniga 1 marta in‘eksiya 2 kun davomida, so‘ngra kuniga 1 tabletkadan bir oy davomida.
Og‘riq sindromida: 20-40 mg (in‘eksiyalar yoki tabletkalar) sutkada 1 marta og‘riqlar to‘xtagunicha.
Algodismenoreyada: 1 tabletkadan kuniga 1 marta hayz ko‘rish sikli boshlangunicha yoki hayz ko‘rish sikli vaqtida.
Keksa pasientlar: ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak, chunki yondosh davolash yoki buyraklar, jigar yoki yurak-qon tomir tizimining faoliyatini buzilishlari fonida, yoshroq pasientlar bilan solishtirganda, nojo‘ya samaralarining paydo bo‘lishini ehtimoli oshadi.
Bolalar: tenoksikamni bolalarda ishlatish bo‘yicha yetarli ma‘lumot bo‘lmaganligi tufayli, preparat ehtiyotkorlik bilan buyuriladi.
Tenoksikamni plazma oqsillariga yuqori yaqinligi tufayli, qon plazmasida albuminning konsentrasiyasini pastligida (masalan, nefrotik sindrom) yoki bilirubinning yuqori konsentrasiyalarida ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Buyrak yetishmovchiligida kreatinin klirensi minutiga 25 ml dan ko‘proq bo‘lganida dozalash tartibini o‘zgarishsiz sinchikov shifokor nazorati kerak. Kreatinin klirensi minutiga 25 ml dan ko‘proq bo‘lgan pasientlarda, bunday pasientlarda tenoksikamni ishlatish bo‘yicha yetarli ma‘lumotlarni yo‘qligi tufayli, ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.
Jigar faoliyatini buzilishlari bo‘lgan pasientlarda, ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak, chunki bunday pasientlarda tenoksikamni ishlatish bo‘yicha yetarli ma‘lumot yo‘q.
Davolashning davomiyligi: tayanch-harakat apparatining o‘tkir buzilishlarini davolash odatda 7 kundan oshmaydi. Alohida hollarda davolashning davomiyligi 14 kungacha uzaytirilishi mumkin.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: tez-tez – MIY eroziv-yarali shikastlanishlari (shu jumladan me‘da shilliq qavatida prostaglandinlar sintezini buzilishi bilan bog‘liq bo‘lgan ulserogen ta‘siri), diareya, qorin og‘riqlari, ko‘ngil aynishi, qusish, meteorizm, gastrit, ezofagit, eroziyalar, yaralardan qon ketishi, shuningdek rektal va gemorroidal qon ketishlar.
MNT tomonidan: kuzatilishi mumkin – bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, tremor, qo‘zg‘alish, uyqusizlik yoki uyquchanlik.
Ko‘rish a‘zosi tomonidan: ko‘zlarni ta‘sirlanishi va shishi.
Allergik reaksiyalar: eshakemi, qichishish, Layell sindromi, Stivens-Djonson sindromi.
Dermatologik reaksiyalar: alopesiya, fotosensibilizasiya, tirnoqlarni o‘zgarishi.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
O‘ta yuqori sezuvchanlik, MIY eroziv-yarali shikastlanishlari (shu jumladan anamnezdagi), me‘da-ichak qon ketishlari (shu jumladan anamnezdagi), og‘ir kechuvchi gastrit; bronxial astma, burunning va burun oldi bo‘shliqlarining qaytalanuvchi polipozi va ASK yoki boshqa NYAQV to‘liq yoki to‘liq bo‘lmagan o‘zlashtiraolmaslikni qo‘shilishi (shu jumladan anamnezdagi); gemofiliya, gipokoagulyasiya, jigar va/yoki buyrak yetishmovchiligi, MIY yallig‘lanish kasalliklari, buyraklarning rivojlanib boruvchi kasalliklari, jigarning faol kasalligi, AKSH o‘tkazilganidan keyingi holat; tasdiqlangan giperkalsiemiya, eshitishni pasayishi, vestibulyar apparatining patologiyasi, glyukoza-6-fosfatdegidrogenaza tanqisligi; qon kasalliklari, homiladorlik, laktasiya davri.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Antasidlar tenoksikamning so‘rilish tezligini pasaytiradi, lekin uning yutilish darajasiga ta‘sir qilmaydi.
Simetidin, quyimolekulyar geparin, parenteral penisillinlar va oltin preparatlari bilan bir vaqtda qo‘llanganida klinik ahamiyatli o‘zaro ta‘siri aniqlanmagan.
Tenoksikam zardob albumini bilan yaxshi bog‘lanadi va boshqa NYAQV kabi varfarin va boshqa antikoagulyantlarning samarasini kuchaytirishi mumkin. Tenoksikam bilan davolash antikoagulyantlar va peroral gipoglikemik preparatlar bilan birga o‘tkazilganida, ayniqsa boshlang‘ich davrida, pasientlarni sinchiklab kuzatish tavsiya qilinadi. Digoksin bilan o‘zaro ta‘siri aniqlanmagan.
Tenoksikam boshqa NYAQP kabi antigipertenziv preparatlarning samaradorligini pasaytiradi. Yurak glikozidlari bilan birga qo‘llanganida NYAQP yurak yetishmovchiligini yomonlashtirishi, kalava filtrasiyasi tezligini pasaytirishi, plazmada yurak glikozidlarining darajasini oshirishi mumkin.
Quyidagilar bilan birga ehtiyotkorlik bilan qabul qilish kerak:
Nojo‘ya reaksiyalari (ayniqsa MIY tomonidan) xavfini oshishi tufayli, bir vaqtda ikki va ko‘proq NYAQP qo‘llashdan saqlanish kerak.
Oksitenni salisilatlar bilan qo‘llash, ularni oqsillar bilan bog‘lanishda tenoksikamning o‘rnini bosish qobiliyatiga ega ekanliklari va shu bilan tenoksikamning klirensi va taqsimlanish hajmini oshirishlari, shuningdek nojo‘ya reaksiyalarining xavfini yuqoriligi tufayli (ayniqsa MIY tomonidan) maqsadga muvofiq emas.
Mifepriston qabul qilgandan keyin 8-12 kun davomida NYAQPlar ishlatilmasligi kerak, chunki ular mifepristonning samaradorligini pasaytirishi mumkin.
Maxsus ko‘rsatmalar
Oksiten qo‘llanganida MIY faoliyatini sinchiklab kuzatish kerak.
Ulserogenezning yoki me‘da-ichak qon ketishining birinchi belgilari aniqlanganida, preparatni darhol bekor qilish kerak. Buyraklar (shu jumladan qandli diabet bilan bog‘liq bo‘lgan) va jigar faoliyatini buzilishlari, nefrotik sindromi, dimlangan yurak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda, diuretiklar yoki potensial nefrotoksik preparatlar qabul qilayotgan pasientlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Buyrak yetishmovchiligida kreatinin klirensi minutiga 25 ml dan ko‘proq pasientlarda dozalash tartibini to‘g‘rilashsiz sinchikov shifokor nazorati kerak. Kreatinin klirensi minutiga 25 ml dan kamroq pasientlarda, bunday pasientlarda tenoksikamni ishlatish bo‘yicha yetarli ma‘lumot bo‘lmaganligi tufayli, ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi. Jigar faoliyatini buzilishlari bo‘lgan pasientlarda tenoksikam ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi. Oksiten organizmda kaliy, natriy, litiy ionlarini, shuningdek suvni tutib qolish qobiliyatiga ega, bu shish chaqiradi. Shuning uchun arterial gipertenziyali yoki yurak yetishmovchiligi bo‘lgan shaxslarda, Oksiten ko‘rsatilgan kasalliklarning kechishini yomonlashtirishi mumkin.
Nazorat qilinmaydigan gipertenziyali, yurak yetishmovchiligi, YUIK, periferik arteriyalarning kasalliklari va/yoki serebrovaskulyar kasalliklari bo‘lgan pasientlarga, shuningdek gipertoniya, giperlipidemiya, qandli diabet, chekish kabi kardiovaskulyar kasalliklarning xavf omillari bo‘lgan bemorlarni uzoq muddatli davolashni boshlash oldidan, tenoksikamni buyurishda alohida e‘tibor berish kerak.
Oksiten trombositlar agregasiyasini pasaytiradi va qon ketishi vaqtini oshiradi, buni o‘tkazilmoqchi bo‘lgan operativ aralashuvlarda ko‘zda tutish kerak.
Oksitenni ayniqsa keksa yoshli shaxslarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak, chunki yondosh davolash yoki buyraklar, jigar yoki yurak-qon tomir tizimining faoliyatini buzilishlari fonida, yoshroq pasientlar bilan solishtirganda, nojo‘ya samaralarining paydo bo‘lishini xavfi oshadi.
Homiladorlik va laktasiya davrida qo‘llanishi
Preparatni homiladorlik davrida qo‘llash mumkin emas, chunki homiladorlik muddatini uzayishi, tug‘ishni kechikishi va kuchsiz tug‘ruq faoliyati (miometriyning ritmik qisqaruvchanlik faolligini rag‘batlantiruvchi prostaglandinlarning sintezini pasayishi natijasida) bo‘lishi mumkin.
Preparatni laktasiya davrida qo‘llashning zarurati bo‘lganida emizishni to‘xtatish kerak.
Avtotransport yoki boshqa mexanizmlarni boshqarishda reaksiya tezligiga ta‘sir qilish qobiliyati. Ta‘sir qilmaydi.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi:
Oksiten tabletkalari preparati dozasini oshirib yuborilishi bo‘yicha klinik tajriba yo‘q.
Chiqarilish shakli
20 mg dan plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar №10 kontur-uyali o‘ramlarda.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Saqlash sharoiti
15-250S haroratda, yorug‘likdan himoyalangan joyda saqlansin.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.