QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
AMIOKORDIN®
AMIOCORDIN
Preparatning savdo nomi: Amiokordin®
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): amiodaron
Dori shakli: tabletkalar 200 mg
Tarkibi:
Bir tabletka quyidagilarni saqlaydi
faol modda: 200 mg amiodaron gidroxloridi,
yordamchi moddalar: laktoza monogidrati, makka jo‘xori kraxmali, povidon, suvsiz kolloid kremniy dioksidi, magniy stearati.
Ta‘rifi: dumaloq, ikki tomonlama qavariq, oqdan to biroz och-sariq rangligacha bo‘lgan bir tomonida riskali tabletkalar.
Farmakoterapevtik guruhi: Yurak kasalliklarini davolash uchun preparatlar. III sinf antiaritmik preparatlar.
ATX kodi: C01BD01.
Farmakologik xususiyatlari
Farmakodinamikasi
Amiokordin® III sinf antiaritmik vosita xisoblanadi. Shuningdek antianginal, koranarodilatasiyalovchi, alfa- va beta-adrenobloklovchi, tireotrop va gipotenziv ta‘sirga ega.
Amiokordin®ning antianginal samarasi koronar qon tomirlarni kengaytiruvchi va antiadrenergik ta‘siri, miokardni kislorodga talabini kamayishi bilan bog‘liq. Yurak-qon tomir tizimining alfa- va beta-adrenoreseptorlariga tormozlovchi ta‘sir ko‘rsatadi (ularni to‘liq blokadasisiz). Amiokordin® simpatik nerv tizimini giperstimulyasiyaga sezuvchanligini, koronar tomirlarning qarshiligini kamaytiradi, koronar qon oqimini oshiradi, yurak qisqarishlari tez-tezligini siyraklashtiradi, miokardning energetik zahiralarini oshiradi. Qon tomirlarning umumiy periferik qarshiligini va tizimli qon bosimini pasaytiradi. Amiokordin®ning antiaritmik ta‘siri miokardning elektrofiziologik jarayonlariga ta‘siri bilan bog‘liq, bo‘lmachalar, qorinchalar, atrioventrikulyar tuguni, Gis tutami va Purkine tolalari, qo‘zg‘alishning o‘tkazilishini qo‘shimcha yo‘llarini refrakter davrini uzaytirib, kardiomiositlarning ta‘sir potensialini uzaytiradi.
O‘zining tuzilishi bo‘yicha amiodaron tireoid gormonlarga o‘xshash. Yodning miqdori uning molekulyar og‘irligini taxminan 37% tashkil qiladi. Amiokordin® tireoid gormonlarning almashinuviga ta‘sir qiladi (T3 ni T4 ga aylanishini ingibisiya qiladi), bu gormonlarni kardiomiositlar va gepatositlar tomonidan qamrab olinishini bloklaydi, bu tireoid gormonlarni miokardga rag‘batlantiruvchi ta‘sirini susayishiga olib keladi (T3 ning tanqisligi tireotrop gormonni ko‘p ishlab chiqarilishiga va tireotoksikozga olib kelishi mumkin).
Farmakokinetikasi
Amiodaron peroral qabul qilinganda qondagi maksimal konsentrasiyaga erishish vaqti 5-6 soat. Me‘da-ichak yo‘llaridan so‘rilishi – 30-50%, biokiraolishligi – 40% ni tashkil qiladi, plazma oqsillari bilan bog‘lanishi – 95%.
Amiodaronning metabolizmi asosan jigarda va qisman ichakning shilliq qavatida amalga oshiriladi. Jigarda amiodaron sitoxrom R450 (CYP3A4 izoenzimi) yordamida metabolizmga uchraydi. Asosiy metaboliti – dezetilamiodaron – metabolik faol va asosiy birikmaning antiaritmik samarasini kuchaytirishi mumkin.
Peroral qabul qilinganda amiodaronning chiqarilishi 2 bosqichda yuz beradi: boshlang‘ich (yarim chiqarilish davri – 4-5 soat), ikkinchi bocqichda – 25-110 kun. Desetilamiodaronning yarim chiqarilish davri o‘rtacha 61 kun. Safro bilan chiqariladi (85-95%), buyrak orqali ichga qabul qilingan dozaning 1% dan kamrog‘i chiqariladi (shuning uchun buyraklar faoliyati buzilganda dozani o‘zgartirishning zarurati yo‘q. Na amiodaron, na uning metabolitlari dializga uchramaydi.
Amiodaron gematoensefalik to‘siq va yo‘ldosh orqali o‘tadi, ona qabul qilgan dozaning 25% ko‘krak suti bilan chiqariladi.
Qo‘llanilishi
Qaytalanishlarni oldini olish:
Supraventrikulyar taxikardiyani davolash:
Amiokordin® yurak koronar kasalligi va/yoki yurak chap qorinchasi faoliyatini kuchsizligi bo‘lgan pasientlarga buyuriladi.
Amiokordin® ishemik yoki noishemik kelib chiqishga ega dimlangan yurak yetishmovchiligi bo‘lgan yuqori xavf guruhi pasientlarda o‘limni oldini olish (shu jumladan yurakni to‘xtashi bilan bog‘liq bo‘lgan to‘satdan o‘lim) uchun ko‘rsatilgan. Xavf yurak yetishmovchiligining aniq klinik belgilari bo‘lganida yoki qorincha ekstrasistoliyasining belgilari bilan yoki belgilarisiz chap qorinchani 40% dan kam faoliyatida ayniqsa yuqori xisoblanadi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Davolashni boshida odatdagi sutkalik doza 600 mg dan 1000 mg gachani tashkil qiladi. Davolashning boshlang‘ich davri odatda 8 dan 10 kungacha davom etadi.
Samarani bir maromda ushab turuvchi davolash: shaxsiy sezuvchanlikka bog‘liq bo‘lgan eng kam samarali sutkalik doza 100 mg dan 400 mg gachani tashkil qiladi.
Ikkilangan sutkalik dozadan tashkil topgan, xar ikkinchi kuni qabul qilinadigan yoki preparatning terapevtik dozasini xaftada 5 kun davomida (xaftani oxirida 2 kun tanaffus bilan) qabul qilinadigan, preparatni qabul qilishni boshqa sxemasini qo‘llash mumkin.
Tabletka bir marta yoki qabul qilinayotgan doza ikki yoki uch qabulga bo‘linadi, ovqatlanish vaqtida yoki ovqat qabul qilgandan keyin, ozgina suyuqlik bilan birga qabul qilinadi. Preparatni muntazam bir vaqtda qabul qilish kerak. Agar preparat qabul qilinmagan bo‘lsa, bu pasient uchun xavf tug‘dirmaydi. Lekin bunda mustaqil dozani ikki marta qabul qilish ma‘n qilinadi.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Juda tez-tez (≥1/10)
Tez-tez (≥1/100 dan <1/10 gacha)
Tez-tez emas (≥1/1000 dan </100 gacha)
Kam hollarda (≥1/1000 dan <1/1000 gacha)
Juda kam hollarda (<1/10000)
QT intervalini uzayishini, shox pardani assimetrik shikastlanishi, rabdomioliz, keksalarda giperpigmentasiya yakka xollari ta‘riflangan.
Preparatni qabul qilish bilan bog‘liqligi noma‘lum (amiodaron bilan sabab aloqasi aniqlanmagan).
Og‘ir nojo‘ya samaralari paydo bo‘lganda, davolash to‘xtatilishi kerak.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
O‘zaro ta‘sirning ko‘rinishlari uchun amiodaronning samarasi, xatto davolash to‘xtatilgandan keyin bir necha oylar davomida xam klinik axamiyatli bo‘lishi mumkin.
Amiodaron va antiaritmik preparatlar, shu jumladan bepridil, I sinf antiaritmik vositalar, xinidin va sotalol, shuningdek noaritmik preparatlar (vinkamin, sultoprid, eritromisin (vena ichiga) va pentamidinni (vena ichiga) bir vaqtda qo‘llash mumkin emas, chunki bu “qorinchalarni xilpillashi-lipillashi” turi polimorf qorincha taxikardiyasining sababi bo‘lishi mumkin.
Kalsiy antagonistlari diltiazem va verapamil yoki beta-blokatorlar bradikardiya va bo‘lmacha-qorincha blokadasi xavfini oshirishi mumkin.
Surgi vositalari gipokaliemiya va qorinchalar ekstrasistoliyasi xavfini oshiradi.
Gipokaliemiya chaqiruvchi dori vositalarini (diuretiklar, tizimli kortikosteroidlar, amfoterisin V (vena ichiga)) amiodaron bilan qo‘llanganda extiyotkorlikka rioya qilish kerak. Gipokaliemiya QT intervalini qo‘shimcha uzaytirishi va qorinchalar ekstrasistoliyasi, shu jumladan “qorinchalarni xilpillashi-lipillashi” turi, xavfini oshiradi. Agar yuqorida sanab o‘tilgan dori vositalari bilan bir vaqtda amiodaronni qabul qilish davolash uchun zarur bo‘lsa, unda QT intervalini doimiy nazorati kerak; gipokaliemiyani esa, zarurati bo‘lganda muvofiqlashtirish kerak. “Qorinchalarni xilpillashi-lipillashi” turi qorinchalar taxikardiyasi rivojlanganda, antiaritmik preparatlarni qabul qilish to‘xtatilishi kerak. Bunda ritmni vaqtinchalik yurituvchisi ishlatilishi kerak; zarurati bo‘lganda magneziya (vena ichiga) buyuriladi.
Varfarin amiodaron bilan bir vaqtda buyurilganda va amiodaronni qabul qilish to‘xtatilgandan keyin qon ketishi rivojlanish xavfi oshishi tufayli, protrombin vaqtini sinchiklab monitoring qilish, zarurati bo‘lganda – varfarinning dozasiga tuzatish kiritish (1/3 dan ½ gacha kamaytirish) tavsiya etiladi.
Trisiklik antidepressantlar, fenotiazin, astemizol va terfinadinni bir vaqtda qo‘llash, QT intervalini qo‘shimcha uzayishini chaqiradi va qorinchalar ekstrasistoliyasi, ayniqsa “qorinchalarni xilpillashi-lipillashi” turi bo‘yicha xavfini oshiradi.
Angishvonagul glikozidlari bir vaqtda qo‘llash natijasida bo‘lmacha-qorincha o‘tkazuvchanligini buzilishini yoki zardobdagi digoksinning konsentrasiyasini oshishini (digoksinning klirensini kamayishi oqibatida) chaqirishi mumkin. Amiodaron bilan birga davolashni boshida yoki preparatni qabul qilish to‘xtatilgandan keyin digoksinning zardobdagi darajasini qat‘iy nazorat qilish va digoksinning dolzasiga tuzatish kiritish (1/2 gacha pasaytirish) tavsiya etiladi.
Amiodaronni fenitoin bilan bir vaqtda qo‘llash davomida, qon zardobida fenitoinning darajasini oshishi oqibatida, fenitoinning dozasini oshirib yuborilishining klinik belgilari namoyon bo‘lishi mumkin. Bunday xollarda zardobda fenitoinning darajasini monitoringi va muvofiq uning dozasini kamaytirish (1/3 dan ½ gacha kamaytirish) talab etiladi.
Amiodaron klirensini pasayishi oqibatida siklosporinning darajasini oshiradi, shuning uchun siklosporinning dozaga tuzatish kiritish kerak.
Simetidin amiodaronning metabolizmini pasaytiradi, bu zardobda uning konsentrasiyasini oshishiga olib keladi.
Amiodaronni simvastatinning yuqori dozasi bilan bir vaqtda davolashda miopatiya/skelet mushaklarini o‘tkir nekrozi rivojlanishi haqida yakka xabarlar bor.
Umumiy anesteziyada bradikardiya (u atropinga chidamli), gipotenziya, o‘tkazuvchanlikni buzilishi va yurakning minutlik hajmini pasayish xavfi rivojlanishi tufayli, ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.
Amiodaron qabul qilgan pasientlarda ba‘zida o‘lim bilan yakunlangan o‘tkir nafas yetishmovchiligi sindromini rivojlanishining bir necha hollari ta‘riflangan. Ehtimol, jarayonga kislorodning yuqori konsentrasiyasi bilan o‘zaro ta‘sir jalb qilingan, shuning uchun operasiyadan keyingi davrda kislorod bilan davolashda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak. Shuning uchun rejali operasiya oldidan anesteziolog oldindan pasient amiodaron qabul qilishi haqida xabardor qilingan bo‘lishi kerak.
Amiodaron qalqonsimon bezi gormonlarini, ayniqsa T3, T4 va tireostimulyasiyalovchi gormonni taxlilida xalaqit berishi mumkin.
Maxsus ko‘rsatmalar
Preparatni buyurish va boshlang‘ich davolashni nazorati faqat shifokor tomonidan amalga oshirilishi kerak. Davolashni boshlashdan oldin EKG olish, qalqonsimon bezi faoliyatini va zardobda kaliyning darajasini aniqlash tavsiya etiladi.
Nojo‘ya samaralarining tez-tezligi va og‘irligi preparatning dozasi bilan o‘zaro bog‘liqligi tufayli, minimal samarali saqlab turuvchi dozani buyurish kerak.
Bradikardiya rivojlanishi mumkinligi tufayli, keksa pasientlarga preparatni buyurishda extiyotkorlikka rioya qilish kerak. Amiodaronning farmakologik ta‘siri EKG dan o‘zgarishlarni induksiya qilishi mumkin; QT ni uzayishi (repolyarizasiyani uzayishi oqibatida) va U to‘lqinni rivojlanishi. Bu o‘zgarishlar kardiotoksiklikning reflektor reaksiyasini amalga oshirmaydi.
Sinoaurikulyar blokada, bo‘lmacha-qorincha blokadasini ikkinchi yoki uchinchi bosqichi yoki bifassikulyar blokadani rivojlanishi boshlangan xolda, preparat bilan davolash to‘xtatilishi kerak.
Amiodaron bilan davolash davomida xar uch oyda yurak faoliyatini EKG funksiyasini va yangi aritmiyalar yoki asosiy kasallikni zo‘rayish belgilarini monitoringini amalga oshirish kerak.
Rivojlanib boruvchi dispnoe va quruq yo‘tal, amiodaronni qabul qilish oqibatidagi o‘pka toksikligining belgilari bo‘lishi mumkin. O‘pkaga toksikligini erta aniqlash juda muhim, shuning munosabati bilan o‘pka faoliyatini nazorati uchun xar 6 oyda ko‘krak qafasini rentgen qilish tavsiya etiladi; bu shuningdek o‘pka kasalliklarining klinik belgilarini ko‘rinishlarida ham kerak.
Amiodaron qalqonsimon bezi faoliyatini, ayniqsa pasientlarda shaxsiy yoki oilaviy anamnezida qalqonsimon bezining kasalliklari bo‘lganda, induksiya qilish mumkin. Shuning uchun davolashni boshlashdan oldin, davolash davomida, shuningdek bu preparat bilan davolash to‘xtatilgandan keyin bir necha oylar davomida, qalqonsimon bezi faoliyatini klinik va biologik nazorati tavsiya etiladi. Qalqonsimon bezini disfunksiyasi borligi gumon qilinganda, pasient albatta muvofiq tahlillar o‘tishga yuboriladi. Amiodaron yod saqlaydi, u qalqonsimon bezi gormonlarini, ayniqsa T3, T4 va tireostimulyasiyalovchi gormonni taxlilida xalaqit berishi mumkin.
Amiodaron bilan davolash davomida shuningdek jigar fermentlarining, ayniqsa aminotransferazalarning zardobdagi darajasini muntazam nazoratini amalga oshirish kerak.
Amiodaron bilan davolash davomida insolyasiyadan saqlanish kerak. Yoz oylarida pasientlar quyosh ta‘siriga duchor bo‘ladigan tana qismlarida quyoshdan himoyalovchi vositalarni ishlatishlari kerak.
Bolalarda amiodaronni samaradorligi va xavfsizligi aniqlanmagan.
Yordamchi moddalar xaqida muhim ma‘lumot
Amiokordin® yordamchi vosita sifatida laktoza saqlaydi. Galaktozani o‘zlashtiraolmaslik, Lappa laktaza yetishmovchiligi yoki glyukozo-galaktozani malabsorbsiyasi kabi kam uchraydigan nasliy kasalliklari bo‘lgan pasientlar, bu preparatni qabul qilmasliklari kerak.
Dori vositasini transport vositasi yoki potensial xavfli mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘siri
Amiokordin® bilan davolash davrida avtotransportni xaydashda va diqqatni yuqori jamlashni va psixomotor reaksiyalar tezligini talab qiluvchi potensial xavfli faoliyat turlari bilan shug‘ullanishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Simptomlari: arterial bosimni pasayishi, bradikardiya, bo‘lmacha-qorincha o‘tkazuvchanligini va boshqa aritmiyalarni buzilishi, shuningdek jigar yetishmovchiligini rivojlanishi.
Davolash: me‘dani yuvish, faollashtirilgan ko‘mir va tuzli surgilarni qabul qilish. Davolash simptomatik, AB va EKG ni doimiy nazorat qilish kerak. Spesifik antidoti yo‘q. Gemodializ samarasiz.
Chiqarilish shakli
10 tabletkadan PVX/alyumin folga blisterda.
3 yoki 6 blister qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylanadi.
Saqlash sharoiti
Yorug‘likdan ximoyalangan joyda, 25oS dan yuqori bo‘lmagan xaroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
5 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.