Preparatning dozasi kasallik og'irligi, qo'zg'atuvchi sezgirligi, bemor yoshi, buyrak va jigar faoliyati
buzilishining mavjudligiga bog'liq. Tavsiya etiladigan doza – keltirilgan ko'rsatmalarga binoan
oddiy dozalar. O'ziga hos og'ir holatlarda tavsiya etilgan eng yuqori dozasini (yuqori chegarasi)
yuboriladi. Bemorlarda, bakteriyalar majmuasi (tasdiqlangan yoki gumon qilingan) orqali
chaqirilgan kasalliklarda, agarda kasallik chaqiruvchining taxminiy sezuvchanlik doirasi uning
ta'sir doirasiga mos kelmasa, preparat boshqa antibakterial preparatlar bilan yuborilishi kerak.
Kattalar va 12 yoshdan yuqori bolalar (50 kg dan yuqori)
* tasdiqlangan bakteriemiya holatida tavsiya qilingan dozalardan yuqoriroq dozalarda buyurish zaruratini ko'rib chiqish lozim ** 2 g dan yuqori dozalarda buyurilganda preparatni yuborish chastotasini 2 ga bo'lish mumkin (har 12 soatda) kattalar va 12 yoshdan yuqori bolalar (tana vazniga nisbatan ≥50 kg) uchun maxsus dozalash tartibi o'tkir o'rta otit: Belasef preparatining bir martalik 1-2 g dozasini mushak orasiga yuborish mumkin, og'ir holatlarda yoki avvalgi muloaja samarasiz bo'lganda Belasefni 3 kun davomida mushak orasiga 1-2 g dozadan yuborishni buyurish mumkin. Gonoreya: bir marta mushak orasiga 500 mg. Sifilis: odatda tavsiya qilinadigan dozalari sutkasiga 500 mg – 1 g (neyrosifilisda dozani sutkasiga 2 g gacha oshirish mumkin), muolaja davomiyligi 10-14 kun. Sifilisda, shu jumladan neyrosifilisda tavsiya etiladigan dozalash tartibi chegaralangan ma'lumotlarga asoslangan. Tarqalgan Laym borreliozi (ilk (II darajasi) va kechki (III darajasi): bir martalik dozada 2 g, sutkasiga bir marta, 14-21 kun davomida (muolaja davomiyligi amaldagi qo'llanmaga muvofiq bo'lishi lozim). Opreasiyadan oldingi infektsion asoratlarning oldini olishda: infektsiyaning rivojlanish darajasiga qarab Belasef preparati bir martalik dozada 1-2 g dan operasiyadan 30-90 minut oldin yuboriladi. Keksa yoshdagi bemorlar: kattalar uchun yuboriladigan odatdagi dozalar. Bolalar yangi tug'ilgan chaqaloqlar (15 kunlik), ko'krak yoshidagi va 12 yoshdan kichik bo'lgan bolalar (tanavazni 50 kg dan kichik) tana vazni 50 kg dan yuqori bo'lgan bolalarga kattalar dozasi buyuriladi.
tasdiqlangan bakteriemiya holatida tavsiya qilingan dozalardan yuqoriroq dozalarda buyurish
zaruratini ko'rib chiqish lozim
** 2 g dan yuqori dozalarda buyurilganda preparatni yuborish chasstotasini 2 ga bo'lish mumkin (har 12
soatda)
Yangi tug'ilgan chaqaloqlar, chaqaloqlar va 15 kundan 12 yoshgacha bo'lgan bolalar (tana vazniga
nisbatan <50 kg):
O'tkir o'rta otit: qoidaga binoan Belasef preparati tana vazniga nisbatan bir martalik 50 mg/kg
dozada mushak orasiga yuborish etarli. Chegaralangan ma'lumotlarga binoan og'ir holatlarda yoki
avvalgi muloaja samarasiz bo'lganda Belasef preparatini 3 kun davomida 50 mg/kg dozada mushak
orasiga yuborish buyurilishi mumkin.
Laym kasalligi (II-III darajasi): bolalarga tavsiya etiladigan dozasi – 50-80 mg/kg, sutkasiga 1 marta,
14-21 kun davomida (davolashda milliy tavsiyalarni e'tiborga olish lozim).
Gonoreya (penisillinaza hosil qiluvchi va penisillinaza hosil qilmaydigan shtammlari bilan):
Belasef preparatini tana vazniga nisbatan bir martalik 250 mg dozada mushak orasiga.
Opreasiyadan oldingi xirurgik infektsiyalarning oldini olishda: operasiyadan oldin bir martalik
tana vazniga nisbatan 50-80 mg/kg dozada.
Sifilis: tavsiya qilinadigan dozalari tana vazniga nisbatan 75-100 mg/kg (lekin 4 g dan yuqori emas),
sutkasiga 1 marta, muolaja davomiyligi 10-14 kun. Sifilisda, shu jumladan neyrosifilisda
tavsiya etiladigan dozalash tartibi chegaralangan ma'lumotlarga asoslangan (davolashda milliy
tavsiyalarni e'tiborga olish lozim).
0-14 kunlik yangi tug'ilgan chaqaloqlar
Tseftriaksonni chala tug'ilgan 41 kunlik chaqaloqlar uchun qo'llash mumkin emas (gestasion yosh +
xronologik yosh).
tasdiqlangan bakteriemiya holatida tavsiya qilingan dozalardan yuqoriroq dozalarda buyurish
zaruratini ko'rib chiqish lozim. Maksimal sutkalik dozasini 50 mg/kg dan oshirmaslik kerak.
Yangi tug'ilgan chaqaloqlar (0-14 kunlik) uchun maxsus dozalash tartibi
O'tkir o'rta otit: qoidaga binoan tana vazniga nisbatan bir martalik 50 mg/kg dozada mushak orasiga
yuborish etarli.
Opreasiyadan oldingi xirurgik infektsiyalarning oldini olishda: operasiyadan oldin bir martalik
tana vazniga nisbatan 20-50 mg/kg dozada.
Sifilis: tavsiya qilinadigan dozasi tana vazniga nisbatan 50 mg/kg, sutkasiga 1 marta, muolaja
davomiyligi 10-14 kun. Sifilisda, shu jumladan neyrosifilisda tavsiya etiladigan dozalash
tartibi chegaralangan ma'lumotlarga asoslangan, shuning uchun davolashda milliy tavsiyalarni
e'tiborga olish lozim.
Muolaja davomiyligi
Muolaja davomiyligi shuningdek kasallikning kechishiga ham bog'liq. Boshqa antibiotiklar singari
Belasef preparatining yuborilishini harorat meyyorlashgandan va qo'zg'atuvchi bartaraf etilganidan
so'ng yana 48-72 soat davom ettirilishi lozim.
Alohida bemorlar guruhi:
Keksa yoshdagi bemorlar
Jigar va buyraklar faoliyati buzilishi bo'lmaganda – yoshga nisbatan tuzatish kiritilmagan holda
kattalarga odatdagi dozalarda buyuriladi.
Jigar faoliyati buzililgan bemorlarda agar buyraklar faoliyati buzilmagan bo'lsa, dozani
kamaytirishning zaruriyati yo'q. Jigar faoliyatining og'ir buzilishlarida preparatning
qo'llanilishi haqida ma'lumotlar mavjud emas.
Buyraklar faoliyati buzililgan bemorlarda agar jigar faoliyati buzilmagan bo'lsa, dozani
kamaytirishning zaruriyati yo'q. Belasef preparatining sutkalik dozasi faqatgina kreatinin
klirensi 10 ml/daqiqadan kamroq bo'lgandagina 2 g dan yuqori bulmasligi kerak.
Dializdagi bemorlar uchun preparatni dializdan keyin qo'shimcha yuborish zarurati yo'q. Biroq dozani
tuzatish talab qilinishi mumkin bo'lgan narsaga nisbatan tseftriaksonning zardobdagi
kontsentrasiyasini nazorat qilish lozim, chunki bu bemorlarda yuborish tezligi pasayishi mumkin.
Og'ir jigar va buyrak etishmovchiligi mavjud bemorlarda qo'llanilishi: og'ir buyrak va jigar
etishmovchiligi majmuada bo'lgan bemorlarda tseftriaksonning plazmadagi kontsentrasiyasini
muntazam aniqlash va zarur bo'lsa uning dozasini tuzatish lozim.
Qo'llashning umumiy qoidalari.
Umumiy qoida sifatida eritmalar tayyorlangan zaxoti ishlatilishi lozim.
Tayyorlangan eritmalar o'zining fizik va kimyoviy barqarorligini hona haroratida 6 soat davomida
saqlaydi (yoki 2-8ºC haroratda 24 soat davomida). Kontsentrasiyasi va saqlash davomiyligiga qarab
eritmalarning rangi och-sariq rangdan qahrabo rangigacha o'zgarishi mumkin. Eritmaning rangi uning
samaradorligi yoki qabul o'zlashtiraolishiga ta'sir ko'rsatmaydi.
Belasefni vena ichi infuziyasi orqali 30 daqiqadan kam bo'lmagan vaqt davomida (afzalroq yuborish
usuli) yoki vena ichiga yuboriladigan in'ektsiya usulida sekin yohud chuqur mushak orasiga yuborish
mumkin. 2 g dan ortiq dozasi vena ichiga yuboriladi. Chaqaloqlar va 12 yoshgacha bo'lgan bolalarga 50
mg/kg bo'lgan vena ichiga yuboriladigan dozalarni infuziya shaklida yuborish lozim. Yangi tug'ilgan
chaqaloqlarda bilirubin entsefalopatiyasi havfini kamaytirish uchun vena ichiga preparatni uzoq
vaqt – 60 daqiqa davomida yuborish lozim.
15 yoshgacha bo'lgan bolalarga Belasef preparati uchun erituvchi sifatida lidokain
ishlatish taqiqlanadi.
Tseftriakson eritmasini mushak orasiga vena ichiga yuborish mumkin bo'lmagan yoki mushak orasiga
yuborish bemor uchun afzalroq bo'lgan holatlarda yuboriladi.
Mushak orasiga yuborishda yirik mushaklarga yuborilishi kerak, bitta mushak orasiga 1 g dan ortiq
bo'lmagan dozada.
2 g dan ortiq dozalarda vena ichiga yuborish usulini ishlatish lozim.
Agar eritma sifatida lidokain ishlatilsa, hosil bo'lgan eritmani vena ichiga yuborish
aslo mumkin emas.
15 yoshdan yuqori shaxslar uchun eritma sifatida lidokain ishlatilganida lidokainga nisbatan
terining allergik sinamasini o'tkazish lozim.
Lidokain eritma sifatida ishlatilganida eritmani yuborishdan oldin bemorda lidokainga
nisbatan qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar yo'qligini aniqlash lozim (lidokainni qo'llash bo'yicha
yo'riqnomasiga qarang), shuningdek anamnezida lidokainga nibatan allergik reaktsiyalarni inobatga
olish kerak.
500 mg Belasef preparatining mushak orasiga in'ektsiyasi uchun 2 ml eritmada eritiladi, 1 g – 3,5 ml
1% li lidokain eritmasida eritiladi va katta dumba mushagiga chuqur yuboriladi. 1 ta mushakka 1 g dan
ortiq yubormaslik tavsiya qilinadi.
Tseftriakson kaltsiy cho'kmasi hosil bo'lishi havfi sababli Belasef yangi tug'ilgan chaqalolqlar (<28
kun) uchun taqiqlanadi, agar ularga zarur bulsa (yoki zarur deb hisoblansa) kaltsiy saqlovchi
eritmalarni vena ichiga yuborish, shu jumladan kaltsiy saqlovchi parenteral davomiy
infuziyalarni ham. Kaltsiy saqlovchi eritmalarni (jumladan Ringer va Xartman eritmasi) cho'kma
hosil bo'lish ehtimoli borligi sababli vena ichiga yuborish uchun tseftriakson kukunini eritish yoki
tayyorlangan eritmani qo'shimcha eritish uchun ishlatmasligi kerak. Tseftriakson kaltsiy cho'kmasining
hosil bo'lishi shuningdek tseftriaksonni kaltsiy saqlovchi eritmalar bilan bitta infuzion
sistemada aralashtirilganida sodir bo'lishi mumkin. Binobarin, tseftriakson va kaltsiy saqlovchi
eritmalarni aralashtirish yoki bir vaqtda yuborish mumkin emas.
Belasef preparati eritmalarini nomutanosiblik ehtimolligi tufayli mikroblarga qarshi
preparat saqlovchi boshqa eritmalar yoki erituvchilar bilan aralashtirish yohud qo'shish mumkin emas.