5 000 s`om dan
Dorixonalardan izlash7 100 s`om dan + yetkazish
Buyurtma berish6 000 s`om dan
Bron qilishQO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
ORTOFEN
ORTOPHEN
Preparatning savdo nomi: Ortofen
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): diklofenak natriy
Dori shakli: ichakda eruvchan qobiq bilan qoplangan tabletkalar.
Tarkibi:
1 tabletka quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: diklofenak natriy – 25 mg;
yordamchi moddalar: laktoza monogidrati, oq qand, kartoshka kraxmali, povidon 25, magniy stearati, metakrilat sopolimer dispersiyasi, propilenglikol, talk, titan dioksidi (Ye171), sariq shafaq FCF (Ye110).
Ta‘rifi: ikki tomonlama qavariq yuzali, sariq rangdan zarg‘aldoq rangligacha bo‘lgan qobiq bilan qoplangan tabletkalar. Ikkiga bo‘linganida lupa ostida ko‘rilganida bitta yaxlit shar bilan o‘ralgan yadro ko‘rinadi.
Farmakoterapevtik guruhi: Nosteroid yallig‘lanishga qarshi va revmatizmga qarshi vositalar. Sirka kislotasining hosilalari va unga yaqin birikmalar.
ATX kodi: M01AV05.
Farmakologik xususiyatlari
Farmakodinamikasi
Diklofenak yaqqol og‘riq qoldiruvchi, yallig‘lanishga qarshi va isitmani tushiruvchi samaralarga ega bo‘lgan nosteroid yallig‘lanishga qarshi vosita (NYAQV) hisoblanadi. Asosiy ta‘sir mexanizmi – yallig‘lanish, og‘riq va isitmani rivojlanishida asosiy rol o‘ynaydigan prostaglandinlar biosintezini ingibisiya qilishdan iboratdir.
In vitro sharoitlarida odamda erishiladigan konsentrasiyalarga ekvivalent konsentrasiyalarda, diklofenak tog‘ay to‘qimasida proteoglikanni biosintezini susaytirmaydi.
Ortofen tabletkalari, tez so‘rilishi tufayli, preparatning ta‘sirini tez boshlanishi (30 minut davomida) zarur bo‘lgan, og‘riq va yallig‘lanishlar bilan kechadigan o‘tkir holatlarni davolashda o‘rinlidir. Jarohatdan keyingi og‘riq va yallig‘lanishda diklofenak ham spontan og‘riqni, ham harakatdagi og‘riqni tez yengillashtiradi, shuningdek jarohat sohasidagi shish va yallig‘lanishda shishni kamaytiradi.
Bundan tashqari, diklofenak birlamchi dismenoreyada og‘riqni kamaytirishi va qon ketishini kamaytirishi mumkin. Diklofenak shuningdek o‘rtacha darajadagi va kuchli og‘riq bilan kechadigan boshqa holatlarda og‘riq qoldiruvchi ta‘siri ustun turadi.
Farmakokinetikasi
So‘rilishi
Diklofenak tez va to‘liq so‘riladi. So‘rilishi bevosita preparat qabul qilinganidan so‘ng boshlanadi, so‘rilgan moddaning miqdori esa gastrorezistent tabletkalar ko‘rinishida qo‘llanadigan diklofenak natriyning ekvivalent dozasi qabul qilinganida so‘riladigan miqdoriga mos keladi. Preparatni ovqat vaqtida qabul qilish so‘riladigan diklofenakning miqdoriga ta‘sir qilmaydi, ammo so‘rilishni boshlanishi va tezligi biroz sekinlashishi mumkin.
Taqsimlanishi
Diklofenak qon zardobidagi oqsillar bilan 99,7% ga, asosan albuminlar (99,4%) bilan bog‘lanadi. Taqsimlanish hajmi 0,12-0,17 l/kg.
Diklofenak sinovial suyuqlikka o‘tadi, u yerda maksimal konsentrasiyasiga qon plazmasida maksimal qiymatga erishilganidan so‘ng 2-4 soatdan keyin erishadi. Sinovial suyuqlikdan taxminiy yarim chiqarilish davri 3-6 soatni tashkil etadi. Sinovial suyuqlikdagi ta‘sir etuvchi moddaning konsentrasiyasi plazmada maksimal darajaga erishilganidan so‘ng 2 soatdan keyin plazmadagiga nisbatan yuqori bo‘ladi, va 12 soat davomida shundayligicha qoladi.
Biotransformasiyasi
Diklofenakning biotransformasiyasi qisman intakt molekulani glyukuronizasiyasi orqali amalga oshadi, ammo asosan bir martalik va ko‘p martalik gidroksillanish va metoksillanish orqali amalga oshadi.
Chiqarilishi
Diklofenakni qon plazmasidan to‘liq tizimli klirensi minutiga 263±56 ml (o‘rtacha ± standart siljish) ni tashkil etadi. Yakuniy yarim chiqarilish davri 1-2 soatni tashkil etadi. 4 ta metaboliti, jumladan 2 ta faol metabolitining yarim chiqarilish davri 1-3 soatni tashkil etadi. Nofaol metaboliti aslida davomli yarim chiqarilish davriga ega.
Dozaning taxminan 60% siydik bilan metabolitlar holida chiqariladi, 1% dan kamroq qismi – o‘zgarmagan modda ko‘rinishida chiqariladi. Qolgan qismi safro va axlat bilan metabolitlar ko‘rinishida chiqariladi.
Ayrim pasientlar guruhida farmakokinetikasi
Pasientning yoshiga qarab, preparatni so‘rilishi, metabolizmi va chiqarilishida ahamiyatli farqlar kuzatilmagan.
Buyrak faoliyatini buzilishlari bo‘lgan pasientlarda preparatning bir martalik dozasini kinetikasi preparat odatdagi sxema bo‘yicha qo‘llanganda o‘zgarmagan ta‘sir etuvchi moddani har qanday shaklda to‘planishini mavjudligini ko‘rsatmaydi.
Kreatinin klirensi minutiga 10 ml dan kam bo‘lgan pasientlarda qon plazmasida metabolitlarining nazariy muvozanatli konsentrasiyalari sog‘lom ko‘ngillilardagiga nisbatan taxminan 4 marta yuqori bo‘ladi. Biroq oxir-oqibatda bu metabolitlar safro bilan chiqariladi.
Qo‘llanilishi
Umumiy qabul qilingan terapevtik qoidalarga tayanib, asosiy kasallikni bazisli davolash vositalari bilan davolash kerak. Isitmaning o‘zi preparatni qo‘llash uchun ko‘rsatma bo‘lib hisoblanmaydi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Dozani individual ravishda tanlash, shuningdek imkoni boricha qisqa vaqt davomida eng kichik samarali dozani qo‘llash tavsiya etiladi.
Kattalar uchun tavsiya etilgan boshlang‘ich sutkalik dozasi 100-150 ig ni tashkil etadi. Yengil holatlarda, uzoq muddatli davolashda bo‘lgani kabi, odatda 75-100 mg dozani buyurish yetarlidir.
Kattalar uchun umumiy sutkalik dozasi odatda 2-3 dozalarga taqsimlanadi. Preparatning sutkalik dozasi 150 mg dan oshmasligi kerak.
Birlamchi dismenoreyada sutkalik dozasi individual ravishda tanlanadi, va odatda u 50-150 mg ni tashkil etadi. Boshlang‘ich dozasi 50-100 mg ni tashkil etishi mumkin, ammo zarurat bo‘lganida bir necha hayz ko‘rish sikllari davomida oshirish mumkin, biroq sutkada 200 mg dan oshmasligi kerak. Preparatni birinchi og‘riq simptomlari paydo bo‘lganidan so‘ng iloji boricha ertaroq qo‘llash kerak, qo‘llash davomiyligi esa, kasallikning simptomatikasiga bog‘liq bo‘lib, bir necha sutkagacha bo‘lgan vaqtni tashkil etadi.
8 yoshdan (tana vazni kamida 25 kg) 14 yoshgacha bo‘lgan bolalarga tabletkalar 25 mg dan shifokorning ko‘rsatmasi bo‘yicha simptomlarning og‘irlik darajasiga qarab, 1 kg tana vazniga 1-2 mg sutkalik dozada buyuriladi; bu doza 2-3 marta qabul qilishga taqsimlanadi.
Masalan, tana vazni 30 kg bo‘lgan bola uchun sutkalik doza 30 mg dan 60 mg gacha bo‘lgan dozani tashkil etishi mumkin. Ushbu diapazonga asoslanib, bolaga 25 mg li 1 tabletka sutkada 2 marta buyurish mumkin. Yuvenil revmatoid artritni davolashda sutkalik dozani maksimal sutkalik doza – 3 mg/kg gacha oshirish mumkin. Maksimal sutkalik dozani – 150 mg dan oshirish mumkin emas.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Quyidagi nojo‘ya samaralar Ortofen preparati va/yoki diklofenakning boshqa dori shakllari qisqa yoki uzoq muddat qo‘llanganida kuzatilgan reaksiyalarni o‘z ichiga oladi.
Qon tizimi va limfa tizimi tomonidan: trombositopeniya, leykopeniya, anemiya (shu jumladan, gemolitik va aplastik anemiya), agranulositoz.
Immun tizimi tomonidan: o‘ta yuqori sezuvchanlik, anafilaktik va anafilaktoid reaksiyalar (xususan, arterial gipotenziya va shok), angionevrotik shish (xususan, yuzni shishi).
Ruhiy buzilishlar: dezorientasiya, depressiya, uyqusizlik, tungi dahshatlar, jizzakilik, psixotik buzilishlar.
Markaziy nerv tizimi tomonidan: bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, uyquchanlik, paresteziya, xotirani yomonlashishi, tirishishlar, havotirlik hissi, tremor, aseptik meningit, ta‘m bilish hissini buzilishi, insult.
Ko‘rishni buzilishlari: ko‘rishni buzilishi, ko‘rishni noaniqligi, diplopiya.
Eshitish va vestibulyar apparatini buzilishlari: vertigo, quloqlarni shang‘illashi, eshitishni yomonlashishi.
Yurak tomonidan: yurak urishini his etish, ko‘krakda og‘riq, yurak yetishmovchiligi, miokard infarkti, arterial gipertenziya.
Qon-tomirlar tizimi tomonidan: vaskulit.
Nafas yo‘llari, ko‘krak qafasi va ko‘ks oralig‘i tomonidan: astma (shu jumladan, dispnoe), pnevmonit.
Ovqat hazm qilish yo‘llari tomonidan: ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, dispepsiya, abdominal og‘riq, meteorizm, ishtahani yo‘qolishi, gastrit, gastrointestinal qon ketishi, qon aralash qusish, gemorragik diareya, melena, gastrointestinal yara (qon ketishi yoki perforasiya bilan yoki ularsiz), kolit (shu jumladan, gemorragik kolit va yarali kolitni zo‘rayishi yoki Kron kasalligi), qabziyat, stomatit, glossit, ezofageal buzilishlar, diafragmaga o‘xshash intestinal strikturalar, pankreatit.
Gepatobiliar tizimi tomonidan: transaminazalar darajasini oshishi, gepatit, sariqlik, jigar faoliyatini buzilishi, fulminant gepatit, jigar nekrozi, jigar yetishmovchiligi.
Teri va teri osti kletchatkasi tomonidan: toshma, eshakemi, bullyoz toshmalar, ekzema, eritema, ko‘p shaklli eritema, Stivens-Djonson sindromi, toksik epidermal nekroliz (Layell sindromi), eksfoliativ dermatit, sochlarni to‘kilishi, fotosensibilizasiya, purpura, allergik purpura, qichishish.
Buyrak va siydik chiqarish yo‘llari tomonidan: organizmda suyuqlikni tutilishi, shishlar, arterial gipertenziya, o‘tkir buyrak yetishmovchiligi, gematuriya, proteinuriya, neyrotik sindrom, interstisial nefrit, buyrakning medullyar nekrozi.
Umumiy buzilishlar va yuborilgan joydagi buzilishlar: shishlar.
Diklofenak, ayniqsa katta dozalarda (sutkada 150 mg) va uzoq muddat qo‘llanganida arterial tromboembolik asoratlar (masalan, miokard infarkti yoki insult) ni rivojlanish havfini oshishiga olib kelishi mumkin.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Diklofenakning turli dozalari va shakllari qo‘llanganida quyidagi ko‘rinishdagi o‘zaro ta‘sirlar kuzatilgan.
Litiy. Bir vaqtda qo‘llanganida diklofenak qon plazmasida litiyning konsentrasiyasini oshirishi mumkin. Qon zardobidagi litiyning darajasini nazorat qilish tavsiya etiladi.
Digoksin. Bir vaqtda qo‘llanganida diklofenak qon plazmasida digoksinning konsentrasiyasini oshirishi mumkin. Qon zardobida digoksinning darajasini nazorat qilish tavsiya etiladi.
Siydik haydovchi va antigipertenziv vositalar. Boshqa NYAQV bilan bo‘lgani kabi, diklofenak va siydik haydovchi yoki antigipertenziv preparatlar (masalan, beta-adrenoblokatorlar, angiotenzinga aylantiruvchi fermentlar (AAF) ning ingibitorlari) ni bir vaqtda qo‘llash antigipertenziv samarani pasayishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun ushbu preparatlarning majmuasini ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak; pasientlar esa, ayniqsa keksa yoshdagi pasientlarni vaqti-vaqti bilan arterial bosimini nazorat qilish kerak. Pasientlar suyuqlikni muvofiq dozalarda olishlari kerak, shuningdek majmuaviy davolash boshlanganidan so‘ng, keyinchalik esa – ayniqsa, diuretiklar va AAF ingibitorlari qo‘llanganida, neyrotoksiklikni rivojlanish havfi yuqori bo‘lganligi sababli, muntazam ravishda buyrak faoliyatini nazorat qilish kerak. Kaliyni tejovchi diuretiklar bilan bir vaqtda davolash qon zardobida kaliyning darajasini oshirishi mumkin, shuning uchun kaliyning darajasini doimo tekshirish kerak.
Boshqa NYAQV va kortikosteroidlar. Diklofenakni tizimli ta‘sir qiluvchi boshqa NYAQV yoki kortikosteroidlar bilan bir vaqtda qo‘llash, ovqat hazm qilish yo‘llari tomonidan nojo‘ya reaksiyalarni rivojlanish chastotasini oshirishi mumkin.
Antikoagulyantlar va antitrombotik vositalar ehtiyotkorlik bilan buyuriladi, chunki diklofenak bilan bir vaqtda qo‘llash qon ketishini rivojlanish havfini oshirishi mumkin. Diklofenak va antikoagulyantlarni bir vaqtda qo‘llayotgan pasientlarda qon ketishini rivojlanish havfi yuzasidan ayrim xabarlar bor. Bunday pasientlarning holatini doimo nazorat qilish tavsiya etiladi.
Serotoninni qayta qamrab olinishining selektiv ingibitorlari (SQQSI). Tizimli ta‘sir qiluvchi NYAQV, jumladan diklofenakni va SQQSIni bir vaqtda buyurish me‘da-ichak yo‘llaridan qon ketishi havfini oshirishi mumkin.
Antidiabetik preparatlar. Diklofenakni peroral antidiabetik preparatlarning klinik samarasiga ta‘sir qilmasdan bir vaqtda buyurish mumkin. Biroq, giperglikemiya va gipoglikemiyani rivojlanganligi yuzasidan ayrim xabarlar berilgan, bu antidiabetik preparatlarning dozalariga tuzatish kiritishni talab etadi. Majmuaviy davolash davrida qondagi glyukoza darajasini nazorat qilish tavsiya etilgan.
Metotreksat. NYAQV metotreksat bilan davolashdan kamida 24 soat oldin yoki keyin ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi, chunki qonda metotreksatning konsentrasiyasi oshishi va toksikligini kuchaytirishi mumkin.
Siklosporin. Boshqa NYAQV kabi, diklofenak buyrak prostaglandinlariga ta‘sir qilishi oqibatida siklosporinning nefrotoksikligini oshirishi mumkin. Shuning uchun diklofenakni siklosporin qo‘llanmaydigan pasientlar uchun mo‘ljallangan dozalarga nisbatan kichikroq dozalarda qo‘llash kerak.
Xinolon qatori antibiotiklari. Xinolonlar va NYAQVni bir vaqtda qo‘llash bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin bo‘lgan tirishishlarni rivojlanganligi yuzasidan ayrim xabarlar bo‘lgan.
CYP2C9 kuchli ingibitorlari. Diklofenak va diklofenakning metabolizmini ingibisiya bo‘lishi oqibatida plazmada maksimal konsentrasiyasini ahamiyatli darajada oshishiga olib kelishi va ta‘sir qilish mumkin bo‘lgan CYP2C9 ingibitorlari (sulfinilpirazon va vorikonazol) ni bir vaqtda ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.
Fenitoin. Fenitoin diklofenak bilan bir vaqtda qo‘llanganida fenitoinning ta‘siri kuchayishi mumkinligi sababli, fenitoinning plazmadagi konsentrasiyasini monitoring qilish tavsiya etilgan.
Maxsus ko‘rsatmalar
Infeksion-yallig‘lanish kasalliklarni umumiy qabul qilingan davolashga yondashuvga muvofiq, shuningdek etiotrop vositalarni ham qo‘llash kerak. Tana xaroratini alohida oshishi preparatni qo‘llashga ko‘rsatma bo‘lib hisoblanmaydi.
Tizimli ta‘sirga ega bo‘lgan NYAQVni qo‘llashga nisbatan umumiy ogohlantirishlar.
NYAQV bilan davolanishni har qanday davrida rivojlanishi mumkin bo‘lgan gastrointestinal yaralar, qon ketishlari yoki perforasiyalarni rivojlanish havfini kamaytirish uchun, NYAQV larni SOG-2 nisbatan selektivligidan qat‘iy nazar va hatto anamnezida moyillik omillari yoki xabar beruvchi simptomlari bo‘lmasa ham, eng kichik samarali dozalarini juda qisqa vaqt davomida qo‘llash kerak.
Ovqat hazm qilish yo‘llari tomonidan buzilishlari, jigar faoliyatini buzilishlari bo‘lgan yoki anamnezida me‘da yoki ichak yarasiga gumon qilingan pasientlarga ushbu preparatni mutloq ko‘rsatmalar bo‘lganidagina va sinchkov tibbiy kuzatuv ostidagina qo‘llash kerak.
SOG-2 ning ma‘lum bir selektiv ingibitorlari qo‘llanganida trombotik va serebrovaskulyar asoratlar rivojlanishining yuqori havfi kuzatilgan. Hozirgi vaqtda bunday havf ayrim NYAQV ni bevosita SOG-1/SOG-2 selektivligiga bog‘liqligi aniq ma‘lum emas.
Garchi hozirgi vaqtda qiyoslash uchun diklofenakning maksimal dozalari bilan uzoq muddat davolashga nisbatan ma‘lumotlar bo‘lmasa-da, shunday yuqori havf mavjudligini istisno qilish mumkin emas. Bunday ma‘lumotlar olinguniga qadar bo‘lgan vaqtgacha, yurak ishemik kasalligi, serebro-vaskulyar buzilishlar, periferik arteriyalarning obliterasiyalangan kasalliklari yoki ahamiyatli darajadagi havf omillari (masalan, arterial gipertenziya, giperlipidemiya, qandli diabet, chekish) klinik jihatdan tasdiqlangan pasientlarga diklofenakni buyurishdan oldin havf-foyda nisbatini sinchiklab baholash kerak. Bunday xavf mavjudligi tufayli eng kichik samarali dozalarini qisqa vaqt davomida qo‘llash kerak.
NYAQV buyraklarga ta‘siri suyuqlikni tutilishi va shishlar va/yoki arterial gipertenziyani keltirib chiqaradi. Shuning uchun organizmdan suyuqlikni tutilishiga moyilligi bo‘lgan yurak tomonidan buzilishlar yoki boshqa holatlari bo‘lgan pasientlarga ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Preparat bir vaqtning o‘zida diuretiklar yoki AAF ingibitorlarini qo‘llayotgan pasientlarga yoki gipovolemiyani rivojlanish havfi yuqori bo‘lgan pasientlarga ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.
Barcha NYAQV uchun me‘da-ichak yo‘llaridan qon ketishlari, yaralar va perforasiya xarakterlidir, ular o‘limga olib kelishi mumkin va ular davolanish vaqtida, oldindan bo‘lgan simptomlar fonida yoki bo‘lmaganida, yoki anamnezida jiddiy me‘da-ichak buzilishlari bo‘lgan pasientlarda kuzatilishi mumkin. Umuman olganda, bu ko‘rinishlar keksa yoshdagi pasientlar uchun juda havflidir. Ayrim hollarda, Ortofenni qo‘llagan pasientlarda ushbu asoratlar rivojlanganida, preparatni bekor qilish kerak.
Juda kam hollarda teri tomonidan NYAQV, jumladan Ortofenni qo‘llash bilan bog‘liq bo‘lgan jiddiy reaksiyalar (ba‘zi hollarda – o‘limga olib keladigan), jumladan eksfoliativ dermatit, Stivens-Djonson sindromi va toksik epidermal nekroliz to‘g‘risida xabar berilgan. Pasientlarda bunday reaksiyalarni rivojlanishni eng yuqori havfi davolanishning boshida mavjud bo‘ladi va odatda davolanishning birinchi oyi davomida kuzatiladi. Toshma, shilliq qavatlarni shikastlanishining birinchi belgilari yoki o‘ta yuqori sezuvchanlikning boshqa biron-bir belgilari paydo bo‘lganida Ortofen preparatini bekor qilish kerak.
Barcha analgetiklar qo‘llanganda bo‘lgani kabi, preparat bosh og‘rig‘ini davolash uchun uzoq vaqt davomida qo‘llanganida pasientning holati yaxshilanishi yoki yomonlashishi (dori vositalarni haddan tashqari ko‘p qo‘llash tufayli bosh og‘rig‘i) mumkin. Agar bosh og‘rig‘i analgetiklarni haddan tashqari ko‘p qo‘llash natijasida rivojlansa, analgetiklarning dozasini oshirish mumkin emas, bunday hollarda davolashni to‘xtatish kerak. Preparatlarni haddan tashqari ko‘p qo‘llash natijasida rivojlangan bosh og‘rig‘i, bosh og‘rig‘i xurujlari analgetiklarni muntazam qo‘llashga qaramasdan, tez-tez yoki har kuni kuzatiladigan pasientlarda gumon qilish kerak.
Boshqa NYAQV qo‘llaganda bo‘lgani kabi, kam hollarda diklofenakni hatto oldindan qo‘llamasdan ham allergik reaksiyalar (jumladan, anafilaktik/anafilaktoid reaksiyalar) rivojlanishi mumkin. Boshqa NYAQV kabi, Ortofen o‘zining farmakodinamik xususiyatlari tufayli infeksiya belgilari va simptomlarini yashirishi mumkin.
Fertillik.
Boshqa NYAQV kabi, Ortofen ayollarning fertilligiga ta‘sir qilishi mumkin, shuning uchun preparat homiladorlikni rejalashtirayotgan ayollarga tavsiya etilmaydi. Ushbu preparatni homilador bo‘lolmayotgan ayollarga, shuningdek bepushtlikni aniqlash yuzasidan tekshirishlar o‘tkazilayotgan ayollarga qo‘llashni to‘xtatish kerak.
Ehtiyotkorliklar
Umumiy choralar. Ortofen va tizimli ta‘sirga ega bo‘lgan boshqa NYAQV, shu jumladan SOG-2 selektiv ingibitorlarini bir vaqtda qo‘llashdan saqlanish kerak, chunki sinergik ta‘sirini afzalligi yuzasidan dalillar yo‘q, shuningdek qo‘shimcha nojo‘ya samaralar rivojlanishi mumkinligi tufayli saqlanish kerak.
Keksa yoshdagi pasientlarga preparatni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Xususan, jismoniy jihatdan kuchsiz keksa yoshdagi pasientlarga yoki agar pasientning tana vazni normadan kam bo‘lsa, eng kichik samarali dozalarni buyurish tavsiya etiladi.
Ortofen tabletkalari tarkibida laktoza saqlaydi, shuning uchun uni galaktozani o‘zlashtirolmaslikning kam uchraydigan nasliy shakllari, glyukoza-galaktoza malabsorbsiyasi yoki laktaza yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarga buyurish mumkin emas.
Preparat tarkibida qand saqlaydi, qandli diabeti bo‘lgan bemorlarga buyurganda e‘tiborga olish kerak.
Anamnezida bronxial astma.
Bronxial astma, mavsumiy allergik rinit, burun shilliq qavatini shishi (masalan, burun poliplari), o‘pkani surunkali obstruktiv kasalliklari (O‘SOK) yoki nafas yo‘llarining surunkali infeksiyalari (ayniqsa, allergik rinitning simptomlariga o‘xshash simptomlar bilan namoyon bo‘lsa) bo‘lgan pasientlarda, NYAQVni qabul qilinganda, bronxial astmani zo‘rayishi (analgetiklarni o‘zlashtirolmaslik yoki analgetik astma deb nomlangan kasallik), Kvinke shishi, eshakemi boshqa pasientlarga nisbatan ko‘proq rivojlanadi. Shu sababli, bunday bemorlarga maxsus ogohlantiruvchi choralar (shoshilinch yordam ko‘rsatishga tayyorgarlik) zarur. Yuqorida ko‘rsatilganlar boshqa preparatlarni qo‘llaganda allergik ko‘rinishlar, masalan, toshma, qichishish, eshakemi bo‘lgan pasientlarga ham taalluqlidir.
Ovqat hazm qilish yo‘llariga ta‘siri
Boshqa NYAQV qo‘llanganida bo‘lgani kabi, ovqat hazm qilish yo‘llari tomonidan buzilishlarni ifodalovchi yoki anamnezida me‘da-ichak yarasi, me‘da-ichakdan qon ketishi yoki perforasiyasini namoyon etuvchi simptomlari bo‘lgan pasientlarga Ortofen preparati buyurilganida sinchkov tibbiy kuzatuv va alohida ehtiyotkorlik zarur hisoblanadi. Me‘da-ichak yo‘llaridan qon ketishini rivojlanish havfi NYAQVning dozasi oshirilganida, shuningdek anamnezida me‘da-ichak yarasi bo‘lgan pasientlarda, ayniqsa agar asoratlar (qon ketishi yoki perforasiya) kuzatilgan bo‘lsa, va keksa yoshdagi pasientlarda oshadi. Bunday pasientlarda ovqat hazm qilish yo‘llariga toksik ta‘sir qilish havfini kamaytirish uchun davolashni eng kichik samarali dozalar bilan boshlash va erishilgan samarani bir maromda saqlab turish kerak. Bunday pasientlar uchun, shuningdek tarkibida asetilsalisil kislotasi, yoki ovqat hazm qilish yo‘llariga zararli ta‘sir qilish xavfini oshiruvchi boshqa preparatlarni bir vaqtda qo‘llash kerak bo‘lgan pasientlar uchun himoya vositalarini (masalan, proton pompa ingibitorlari yoki mizoprostol) qo‘llash bilan majmuaviy davolash imkoniyatini ko‘rib chiqish kerak. Anamnezida ovqat hazm qilish yo‘llariga toksik ta‘siri bo‘lgan pasientlar, ayniqsa keksa yoshdagi pasientlar odatda kuzatilmaydigan biron-bir abdominal simptomlar (ayniqsa, ovqat hazm qilish yo‘llaridan qon ketishi) xaqida shifokorga xabar berishi kerak. Bir vaqtning o‘zida me‘da-ichak yarasi yoki me‘da-ichakdan qon ketishi xavfini oshirishi mumkin bo‘lgan dori vositalari (tizimli ta‘sirga ega bo‘lgan kortikosteroidlar, antikoagulyantlar, antitrombotik preparatlar yoki serotoninni qayta qamrab olinishini selektiv ingibitorlari) qo‘llaydigan pasientlarga preparat ehtiyotkorlik bilan buyuriladi.
Jigarga ta‘siri
Jigar tomonidan buzilishlari bo‘lgan pasientlar doimo tibbiy kuzatuvda bo‘lishlari kerak, chunki ularning holati yomonlashishi mumkin.
Boshqa NYAQV qo‘llanganida bo‘lgani kabi, jigarning bir va undan ortiq fermentlarining darajasi oshishi mumkin. Bu holat diklofenak qo‘llanganida juda ko‘p kuzatilgan, ammo juda kam hollarda klinik simptomlari namoyon bo‘lgan. Ko‘pchilik hollarda yuqori chegaralargacha oshishi kuzatilgan. Ko‘p hollarda bunday oshish o‘rtacha bo‘lgan, ayni vaqtda yaqqol oshish chastotasi taxminan 1% bo‘lib qolgan. Jigar fermentlarining darajasini oshishi 0,5% hollarda jigarning shikastlanishini klinik ko‘rinishlari bilan namoyon bo‘lgan. Fermentlarning darajasini oshishi preparatni qo‘llash tugaganidan so‘ng odatda qaytgan.
Ortofen preparati faqat qisqa davolash kurslari (ko‘pi bilan 2 hafta) uchun tavsiya etilganligini ta‘kidlash kerak. Diklofenak uzoq vaqt davomida davolashga buyurilganida jigar faoliyatini muntazam ravishda kuzatish kerak. Agar jigar faoliyatini buzilishi yoki yomonlashishi kuzatilsa, agar klinik simptomlar jigar kasalligini rivojlanganligidan dalolat bersa yoki agar boshqa simptomlar, masalan, eozinofiliya, toshma rivojlansa, ushbu preparatni qo‘llashni to‘xtatish kerak. Gepatit prodromal simptomlarsiz ham rivojlanishi mumkin.
Jigar fermentlarini oshishidan tashqari, jigar tomonidan og‘ir darajadagi reaksiyalar, shu jumladan sariqlik va fulminant gepatit, jigar nekrozi va jigar yetishmovchiligi to‘g‘risida kam xabar berilgan, ba‘zi hollarda ular o‘lim bilan tugagan.
Diklofenak jigar porfiriyasi bo‘lgan pasientlarga, xurujni qo‘zg‘alish ehtimoli borligi tufayli, ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.
Buyrakka ta‘siri
NYAQV katta dozalarda uzoq muddat qo‘llash ko‘p hollarda (1-10%) shishlar va arterial gipertenziyani rivojlanishiga olib keladi.
Yurak yoki buyrak tomonidan buzilishlari, anamnezida arterial gipertenziyasi bo‘lgan pasientlar, keksa yoshdagi pasientlar, bir vaqtning o‘zida diuretiklar yoki buyrak faoliyatiga ahamiyatli ta‘sir qilishi mumkin bo‘lgan preparatlarni qo‘llayotgan pasientlar, shuningdek hujayradan tashqari suyuqlik hajmini ahamiyatli kamayishi bo‘lgan pasientlar, masalan, jarrohlik aralashuvlaridan oldin/keyin ayniqsa ehtiyotkorlikka rioya qilishlari kerak. Ortofen yuqoridagi holatlarda buyurilganida buyrak faoliyatini monitoringi o‘tkaziladi.
Gematologik ko‘rsatkichlarga ta‘siri
Ortofen preparati faqat qisqa muddatli davolash kursi uchun tavsiya etiladi. Ushbu preparat uzoqroq vaqtga buyurilganida gemogrammani muntazam ravishda nazorat qilish tavsiya etiladi.
Boshqa NYAQV kabi, diklofenak trombositlar agregasiyasini vaqtinchalik ingibisiya qilishi mumkin, shuning uchun gemostazni buzilishi bo‘lgan pasientlarning holatini sinchiklab nazorat qilish kerak.
Homiladorlik va emizish davrida qo‘llanishi
Homiladorlik
Diklofenak preparatini homilador ayollarda qo‘llash bo‘yicha tadqiqotlar o‘tkazilmagan. Preparatni homiladorlikning I-II uch oyliklarida davomida qo‘llash mumkin emas, ona uchun preparatni qo‘llashdan kutilgan potensial foyda homila uchun havfdan ustun bo‘lgan holat bundan mustasnodir. Preparatni homiladorlikning III uch oyligi davomida qo‘llash mumkin emas, chunki tug‘ruq faoliyatini susayishi va arterial yo‘lni muddatidan oldin bekilish ehtimoli mavjud.
Emizish davri
Boshqa NYAQV kabi, diklofenak oz miqdorlarda ko‘krak sutiga o‘tadi, shuning uchun bolada nojo‘ya samaralarni rivojlanishini oldini olish maqsadida, emizish davrida preparatni buyurish mumkin emas.
Bolalar
8 yoshdan (tana vazni kamida 25 kg bo‘lgan) 14 yoshgacha bo‘lgan bolalarga tabletkalar 25 mg dan shifokor nazorati bo‘yicha qo‘llanadi. 14 yoshdan boshlab bolalarga 50 mg tabletkalarni buyurish mumkin.
Avtotransportni boshqarish yoki boshqa mexanizmlar bilan ishlashda reaksiya tezligiga ta‘sir qilish hususiyati
Odatda preparat tavsiya etilgan dozalarda qabul qilinganida va qisqa muddatli davolash kursida reaksiya tezligiga ta‘siri kuzatilmaydi. Biroq, preparat qo‘llanganida ko‘rishni buzilishi, bosh aylanishi, vertigo, uyquchanlik yoki markaziy nerv tizimining boshqa buzilishlari bo‘lgan pasientlar avtotransportni boshqarish yoki mexanizmlar bilan ishlashlari mumkin emas.
Preparatni bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Simptomlari. Diklofenakning dozasi oshirib yuborilganida uning tipik klinik manazarasi yo‘q. Dozasi oshirib yuborilganida quyidagi simptomalar: qusish, gastrointestinal (me‘da-ichakdan) qon ketishi, diareya, bosh aylanishi, quloqlarni shang‘illashi yoki tirishishlar rivojlanishi mumkin. Og‘ir darajadagi zaharlanishda o‘tkir buyrak yetishmovchiligi va jigarni shikastlanishi rivojlanishi mumkin.
Davolash. Nosteroid yallig‘lanishga qarshi vositalar (NYAQV), shu jumladan diklofenak bilan o‘tkir zaharlanishni davolash odatda samarani bir maromda saqlab turuvchi davolashni o‘tkazish va arterial gipotenziya, buyrak yetishmovchiligi, tirishishlar, me‘da-ichak yo‘llari tomonidan buzilishlar, nafas faoliyatini susayishi kabi asoratlarni simptomatik davolashdan iborat. Jadallashtirilgan diurez, dializ yoki gemoperfuziya kabi maxsus davolash choralarini o‘tkazish NYAQV plazma oqsillari bilan yuqori darajada bog‘langanligi va ekstenziv metabolizmi tufayli, organizmdan tez chiqarilishiga yordam bermaydi.
Dozasi potensial toksik darajagacha oshirib yuborilganida faollashtirilgan ko‘mir qo‘llash kerak; dozasi hayot uchun potensial havfli darajagacha oshirib yuborilganida – me‘daning ichidagisini evakuasiyasi (qusishni sun‘iy ravishda chaqirish, me‘dani yuvish) amalga oshirilishi kerak.
Chiqarilish shakli
25 mg dozali 10 tabletkadan blisterda; 3 blisterdan karton qutida.
Saqlash sharoiti
Original o‘ramida 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Shifokor resepti bo‘yicha.